Quantcast
Channel: Peter's Blog
Viewing all 230 articles
Browse latest View live
↧

Caen - Saint Valéry-en-Caux

June 15, 2014, 2:10 pm
$
0
0
Hoog water in Saint Valéry 
Nog nooit stonden wij deze vakantie op met een zo grijze lucht en zo'n lage temperatuur (16gr). Maar Caen had toch nog een prettige verrassing in petto (voor Jeanne), er was markt voor de deur van ons hotel. En niet zo'n kleintje ook. Dus nog maar even langs de zonnebrillen, horloges, textiel en de gebraden kippetjes gelopen om tot de conclusie te komen dat Caen zelf leuker is dan de markt. Maar v.w.b. dit onderwerp ben ik bevooroordeeld. Daarom op naar de Kanaalkust. Lange tijd bleef de bewolking maar aangekomen in Saint Valéry was de lucht weer strak blauw. Alleen de temperaturen waren nog steeds wat laag en er stond een stijve bries. We leerden het al op de lagere school maar de verschillen aan deze kust tussen hoog en laag water zijn enorm. 3 meter is niks.
Laag water
Wanneer je op bijgaande foto's de waterhoogte t.o.v. de kademuur vergelijkt, is dat duidelijk te zien. Beide foto's zijn van ongeveer dezelfde positie genomen. Spectaculair!

Wat ook spektakel had moeten zijn, maar het toch niet zo geworden is, is de uitzending van de WK-voetbalwedstrijd Frankrijk - Honduras op een levensgroot scherm op de markt van Saint Valéry. De opkomst van de fans was wat matig maar wij hadden van ons balkonnetje een fraai uitzicht op het geheel. De uitslag van 3-0 leidde tot wat getoeter maar dat was het wel. Al met al geen geweldige wedstrijd. Als de Fransen wereldkampioen willen worden, dan zal het niveau nog wat omhoog moeten.
Bijschrift toevoegen

↧
Search

Saint Valéry-en-Caux - De Panne - Castricum

June 22, 2014, 11:57 pm
$
0
0
De boulevard van De Panne 's avonds om 8 uur
Waar staat het kanon?
Hoewel we al bijna een week thuis zijn, moet dit vakantierelaas natuurlijk wel afgemaakt worden. De reis naar De Panne (of La Panne zoals de Fransen zeggen) is voornamelijk over autoroutes gegaan. Dat is niet de gewoonte maar met de stal in zicht... Bovendien was ook het weer er niet naar om eens gezellig allerlei pitoreske kustplaatsjes in Picardië te bezoeken. Zelfs De Panne maakte een verlaten indruk en nog niet klaar voor het seizoen.
Op de 17e door naar huis. Onze voorkeur gaat altijd uit naar de route via de Liefkenshoektunnel bij Antwerpen. Het alternatief is de Kennedytunnel met vaak files op de rondweg van Antwerpen. Nou hebben we de afslag naar de Liefkenshoektunnel op de A11 al eerder gemist, die route staat heel omfloerst aangegeven, dus daarom ook maar een nieuwe kaart van België aangeschaft. Daarnaast de routing van de TomTom via Zelzate gezet en zowaar, dit jaar ging alles zoals gepland en mochten we de € 6,00 tol voor de tunnels (ook de Tijsmanstunnel hoort tot dat traject) betalen. En dan is het slechts een kwestie van tijd voordat het einde van de vakantie daar is, deze keer voor het eerst een paar dagen meer dan de gebruikelijke 3 weken. 
Ik kan vast onthullen dat we in totaal 4.068 km hebben afgelegd, de overige cijfermatige wetenswaardigheden komen over een dag of wat in de samenvatting van deze vakantie te staan. Hier houdt het min of meer dagelijkse verslag dus op. Bedankt voor het lezen! 
↧
↧

Summary holidays -2014- Samenvatting vakantie

June 27, 2014, 1:34 pm
$
0
0
De Col de Jau in de Pyreneeën noordwest van Prades
For the English text please see after the map.
Waar wij telkenjare aankondigen drie weken met vakantie te zullen gaan, is dat nog nooit gebeurd. Twee weken en vier of vijf dagen, meer is het nooit geweest. Oorzaak? Het weer die laatste dagen was dan niet best en/of het paard ruikt de stal, allerlei duistere redenen. Maar dit jaar is het eindelijk toch gelukt: 24 dagen! Oorzaak? Mogelijk het grotere aantal kilometers dat we gereden hebben en zeker ook het fraaie weer. In totaal telden wij 19 dagen met voornamelijk zonneschijn en temperaturen tussen 20 (Rhonedal) en 32 graden (Pau).
En dan het aantal kilometers: 4.068! Da's ook voor ons doen niet gering. Komt o.a. door het uitstapje naar Spanje en de omweg die we gemaakt hebben om in Fleurance (Gers) te komen. Ondanks de vele kilometers, hebben we in de laatste jaren steeds meer de neiging om wat langer op één (fraaie) plek te blijven. In vroeger dagen sliepen we echt elke nacht op een andere plaats. 
Dit jaar ook vroeg vertrokken, met toestemming van onze jongen al op 25 mei. De route was als volgt met de overnachtingsplaatsen in het blauw en tussen haakjes het aantal overnachtingen (indien >1).

Castricum - Eindhoven - Maastricht - Luik - Luxemburg - Langres - Lyon - Privas - Nyons (3) - Vaison-la-Romaine - Malaucene - Bedoin - Pernes-les-Fontaines -  Serres - Orange - Montpellier - Sète - Port Leucate - Canet Plage - Perpignan - Castello d'Empuries (2) - Perpignan - Prades - Mosset - Col de Jau - Axat - Quillan - Lavelanet - Foix - St-Girons - Pau - Soustons - Vieux Boucau-les-Bains (3) - Soustons - Dax - Mont-de-Marsan - Nogaro - Vic Fézensac - Lavardens - Fleurance (2) - St-Clar - Bordeaux - Saintes - Rochefort - Châtelaillon Plage - La Rochelle - Cholet - Le Mans - Argentan - Caen - Pont de Normandy - Yvetot - Doudeville - St-Valéry-en-Caux - Doudeville - Abbeville - Calais - Adinkerke - De Panne - Knesselare - Maldegem - Zelzate - Liefkenshoektunnel - Bergen op Zoom - Rotterdam - Uitgeest - Castricum

In totaal pakten we onze koffers uit (en ook weer in) in/op 17 verschillende hotels/adressen. Dat is één minder dan het aantal overnachtingsplaatsen. Dat komt doordat we in Nyons een keer hebben moeten verkassen omdat het eerste hotel ons maar één nacht kon hebben. Dat is het risico van niet reserveren maar dat geeft aan de andere kant ook veel flexibiliteit. Er is geen enkele noodzaak om 's avonds ergens te móeten zijn en dat werkt erg ontspannend. We hebben trouwens maar één  keer onze neus gestoten aan een complet hotel (Pau).

Voor deze rit hebben we in totaal 384 liter euro95 getankt (1:10,6 km). Gemiddeld kostte dat € 1,55/ltr, gelijk aan vorig jaar. 

Dit jaar hadden wij de indruk dat de prijzen voor overnachtingen plus maaltijden in vergelijking met vorig jaar, nogal gestegen waren. Dat blijkt mee te vallen, althans gemiddeld. P.p.p.d. gaven wij daaraan bijna € 76,00 uit, € 1,50 meer dan vorig jaar.

De RAV4 heeft het weer goed gedaan. Geen enkele malheur en zelfs in De Panne bleef ie heel. De Alarmcentrale heeft aan ons gelukkig geen werk gehad. De in de auto verplicht aanwezige blaaspijpjes hebben we niet nodig gehad, net zo min als de reflecterende hesjes en de verklaring van mijnheer TomTom dat ons navigatiesysteem de veel aanwezige flitspalen niet verraadt. Na deze vakantie stond de teller op meer dan 117.000 km. En daar hopen we er nog een paar aan toe te voegen.

Al met al hebben we het een bijzonder genoeglijke vakantie gevonden. Wat mij betreft was de Pyreneeën-rit, in het land van de Katharen, via Prades en de Col de Jau de mooiste route. Jeanne heeft daar zo haar eigen gedachten over. 
Tot slot mijn dank aan alle lezers. Komt u gerust tussen de vakanties door ook eens langs, er is altijd wel iets te lezen! En voor de mensen die dit verhaal voor het eerst zien, de belevenissen per traject staan hieronder (zie ook de inhoudsopgave bovenaan).




Over the past years we always predicted our holidays to last for three weeks. It never happened. Two weeks and four or five days max, it has never been more. The reason? Sometimes the weather was bad during the last few days or we just longed to go home. However, this year was different. It took us 24 days to return home! This "lengthy" stay in France was probably due to the distance we drove and the very nice weather we experienced. All in all we enjoyed 19 days with predominantly sunshine. Temperatures varied between 20 degrees Centigrade (in the Rhone region) and 32 degrees in Pau.
We drove 4,068 kilometers or 2,527 miles. Also for us that's not a small figure. It was caused by a side trip to Spain and the "detour" to Fleurance in the Gers. Despite all these kilometers there is a tendency to stay longer in one place (nice) place. In the early days we packed our bags every morning and moved on to the next stop...
This year we left early (May 25). During those 24 days the following (unplanned) route emerged. We spent the night in places in bluewith the number of nights in parenthesis (if >1).

Castricum - Eindhoven - Maastricht - Luik - Luxemburg - Langres - Lyon -Privas - Nyons (3) - Vaison-la-Romaine - Malaucene - Bedoin - Pernes-les-Fontaines -  Serres - Orange - Montpellier - Sète - Port Leucate - Canet Plage - Perpignan - Castello d'Empuries (2) - Perpignan - Prades - Mosset - Col de Jau - Axat - Quillan - Lavelanet - Foix - St-Girons - Pau - Soustons - Vieux Boucau-les-Bains (3) - Soustons - Dax - Mont-de-Marsan - Nogaro - Vic Fézensac - Lavardens -Fleurance (2) - St-Clar - Bordeaux - Saintes - Rochefort - Châtelaillon Plage - La Rochelle - Cholet - Le Mans - Argentan - Caen - Pont de Normandy - Yvetot - Doudeville - St-Valéry-en-Caux - Doudeville - Abbeville - Calais - Adinkerke - De Panne - Knesselare - Maldegem - Zelzate - Liefkenshoektunnel - Bergen op Zoom - Rotterdam - Uitgeest - Castricum

All together we (un)packed our belongings in 17 hotels or other addresses. Compared to the number of cities we stayed in, that is one more. In Nyons we had to move once because the first hotel was available for one night only. Well, that is the risk we take by not making advance reservations. But that risk is compensated by the travel flexibility we obtain in return. There is no múst to be somewhere at a certain time on a certain day. This year we ran into just one hotel that was fully booked (Pau). So we leisurely walked to the next one...

During our journey the car consumed 384 liters/101 US gallons of euro95 fuel. On average the cost was about the same as last year: € 1.55/ltr or US$ 8.01/gallon. For the English readers that is £ 1.24/ltr.

Initially we were under the impression that prices for hotels and meals soared. But that was not as bad as it seemed, not on average at least. Each day we spent € 76.00 per person, just € 1.50 more compared to last year.

Our Toyota RAV4 did well, no problems at all. No need for emergency assistance nor did we need the breathalyzers (French law requires two of them to be present in the car). That latter requirement also goes for the reflective vests. You have to wear those if you leave the car in case of an accident. Should  you use a navigation system, make sure it does not warn you for French speed camera's! Alternatively obtain a statement from the manufacturer that their system is permitted under French law.
  
The Pyrenees as seen from the Col de Jau
We look back at very pleasant holidays. As far as I am concerned the route in the Pyrenees was the most beautiful part of our trip. The scenery around Prades, Mosset and the Col de Jau is impressive. The sometimes narrow mountain roads make that my wife has a different definition of what is beautiful.
In the twenty or so posts prior to this one, I tried to give an impression of where we were. Unfortunately it is in Dutch only. But you can still have a look at them because the pictures are nice :-)
Thank you for reading this.

PS For my British readers: In case you are looking for a very nice mansion in Southern France please see this post for a few pictures. The asking price is around € 300,000! The property includes approx. 7,000 sq. mtrs of land. If you are interested, just let me know and I'll put you in contact with the owners. My email: patmiebies (at) gmail dot com.
↧

The big question is, is he related?

July 15, 2014, 3:48 am
$
0
0
Mario Götze beats Argentina goalie Romero during
the world championship finals on July 13, 2014
Last Sunday Argentina and Germany were the opponents in the 2014 soccer world championship finals in Brasil. They played a superb match which resulted in a draw (0-0) after 90 minutes. In the 113th minute substitute Mario Götze defeated Argentinian goalie Sergio Germán (sic) Romero and scored the winning goal.
Now, that poses a question. Could it be that  he is a distant relative of my wife? Obviously that thought would not have occurred to me if his name would have been Schmidt or Schulze. The number of people bearing those names, also in Holland, easily runs into the thousands. But despite the fact that the Götze name may not be rare, I think it is not very widespread. So let me explain where that connection might be.
The relationship between Emma Götze
 and my wife Adriana
As you can see in the diagram the grandfather of my wife, Nicolaas Orie, had a brother Hendrikus. And he was married to Emma Augusta Mathilda Götze. So she was an aunt of my father in law. And that makes her a great aunt of my wife. That is not too distant. In fact I have known her as well because at the time we all lived in Loosduinen which today is part of The Hague.
Emma was born in Elsfleth a/d Weser on May 25, 1910. Her birthplace is located near Bremen in Germany. In those days it was not uncommon for German girls to work as a maid abroad. And that is how she ended up in Holland, probably in The Hague. The marriage with Hendrikus took place there on Oct. 7, 1931.
I do not know much about soccer player Mario Götze. He was born in Memmingen (Bayern) on June 3, 1992. And that is a long way from Elsfleth, some 750 kilometers to the south. So whether there is a connection remains to be seen. Maybe a German fellow genealogist can shed some light here.

Emma Augusta Mathilda Götze
Elsfleth 25-5-1910 / The Hague 5-9-1975


Soccer photo credit: Kai Pfaffenbach/Reuters

↧

The Leiden Pilgrim Fathers

October 25, 2014, 12:35 am
$
0
0
Should the Pilgrim Fathers return to the Dutch city of Leiden today, I am certain they would still recognize large parts of the city center. Left you see the Vliet Street If you forget about the cars and let your imagination run, you can easily picture those Brownist English Dissenters there. On the right hand the nave of the Saint Pieterschurch is partly visible. This church played an important role in the early 17th century life of the Pilgrims.

This post is not about the history of those seeking refuge in tolerant Holland. I just want to show you a small monument situated on the above mentioned Vliet Street. It displays all family names of the Leiden Pilgrims. The picture is not too clear but I'll mention all names in alphabetical order.

Allerton - Alston - Barker
Barlow - Bassett - Blossom
Bompass - Bradford
Brewster - Browne - Carey
Carpenter - Carver - Chandler
Chilton - Cooke - Cooper
Crackston - Cushman
Cuthbertson - De Lannoy
Dunham - English - Fletcher
Fuller - Goodall - Goodman
Hanson - Heale - Hooke
Jenney - Lee - Mahieu
Masterson - Minter - Mitchell
Morton - Nicholas - Norris
Pontus - Priest - Ring
Robinson - Rogers - Samson
Southworth - Standish
Symonson - Tillie - Tinker
Tracey - Turner - White
Willett - Williams - Winslow
Wood - Wright

There is also a remembrance plaque on one of the Saint Pieter Church walls honouring those who passed away during their stay in Leiden. The text on top reads:
During the Pilgrim Fathers Leiden exile
more than thirty family members died.
many were buried in the Pieterskerk along with
their Leiden neighbours.


Underneath the quote by Robert Cushman the following names have been carved in stone.

Isaac Allerton's child - 1620
John Allerton's child - 1616
Thomas Blossom's children - 1617
Thomas Brewer's wife and children - 1617, 1618
William Britsman's child - 1612
Edmund Chandler's child - 1619
Robert Cushman's wife & children - 1616
Samuel Fuller's wife & child - 1615
Edmund Jessop's child - 1618
John Keble's child - 1614
John Keble's widow - 1645
Samuel Lee's child - 1619
Robert Peck's child - 1619
John Reynold's wife & child - 1619
John Robinson's children - 1618, 1621, 1623
John Robinson - 1625
John Spooner - 1628
John & Jane Spooner's child - 1630
Randall Thickens' child - 1615

The U.S. Congregational Churches offered another plaque remembering the Rev. John Robinson.

The Mayflower, 1620
In memory of
REV. JOHN ROBINSON, M.A.
Pastor of the English Church worshiping over against
this spot. A.D. 1609-1625. Whence at his prompting
went forth
THE PILGRIM FATHERS
to settle New England
in 1620.
Buried under this House of Worship, 4 Mar. 1625
AET XLIX years.
IN MEMORIA AETERNA ERIT JUSTUS
Erected by the national Council of the Congregational
Churches of the United States of America
A.D. 1891.

The Vliet Street monument shows the name of De Lannoy. Originally this is a surname of Walloon origin. A number of their Protestant descendants lived in Leiden long after the departure of the Leiden Pilgrim Fathers in 1620. This is still visible on a shield in the Kloksteeg, the same street where the Rev. Robinson lived. The shield dates from 1683.


Dus ziet men uit het Puin van een bouwvallig Nest
Een braaf Gebouw gesticht door vruchtlooze Echtgenooten
Voor veel behoeftigen schoon Vreemden, die verstooten
Zijn uit hun Vaderland en veilig hier gevest
Gesticht door
JEAN PESYN
en zijne Huisvrouw
MARIE DE LANNOY

My translation of this text would be something along the following lines.
So one sees that on the rubble of a dilapidated house
A nice building was established by unfruitful spouses
For those foreigners in need who have been expelled
from their fatherland and safely housed here
Established by
JEAN PESYN
and his Housewife
MARIE DE LANNOY

Here in the Netherlands Marie's surname is still quite common. In the USA the surname De Lannoy has been americanized to Delano.
↧
↧

Why the BBC came into being

November 13, 2014, 3:11 pm
$
0
0
If your full name is Hans Henricus Schotanus à Steringa Idzerda you are bound to become a special man. And indeed that was the case. Hans (and not Hanso as he is called in many publications) Henricus Schotanus à Steringa, those were his first and middle names, was going to be the man responsible for broadcasting the first public radio program ever. And with radio program I do not mean a point to point radio connection but an organized broadcast from one point to an in principle unlimited audience. Hans was born in the Dutch province of Friesland on September 26, 1885 as the son of a country doctor. The medical profession was clearly not his cup of tea. His preference was electro technology. 
The first public radio program
ever, published on Nov. 5, 1919
After studying this in the German city of Bingen he established himself in The Hague where he started his own company. Later he set up NRI, which is short for Dutch Radio Industries. There he manufactured devices and parts for wireless telegraphy. Sometime between 1917 and 1919 he convinced Philips to develop a tube to replace the hitherto used radio crystals. Making use of Hans' last name Idzerda they called it the ideezet. By this time he lived in the Beukstraat 8-10. There he build the broadcasting device with the call sign PCGG. On November 5, 1919 he put an ad in the Nieuwe Rotterdamsche Courant announcing a Soireé-Musicale for the next day. The broadcast was using a frequency of 670 metres. Officially he operated under a test license but the power of his device was such that there was a clear reception in large parts of England. Newspaper reports appeared in local newspapers such as the Burnley News (May 24, 1922) and the Kent & Sussex Courier (July 28, 1922). Subsequently the Daily Mail planned to start their own broadcasts. However, the Postmaster General rejected this idea. After that the Daily Mail contacted Idzerda in The Hague. The result was that he started a program for English listeners every Sunday evening. English musicians played an important role. Many people became aware of The Voice from The Hague transmitting at a wave length of 1,085 metres. Pub owners installed loudspeakers in their establishments thus attracting additional customers. Speakers were placed in town squares so that people could enjoy this latest technological feat. The popularity of  these foreign stations put pressure on the Government and on November 14, 1922 the BBC was founded.
Now, I am not suggesting that this latter fact was solely caused by Dutch Idzerda. After all there were other stations in the air as well, e.g. one from Paris. But, being born in The Hague, I like to think that Hans Idzerda contributed to the foundation of one of the most famous public radio networks in the world.
Birth certificate of Hans Idzerda
In many publications here it is suggested that Hans' surname is Schotanus à Steringa Idzerda. This certificate makes clear that his surname is Idzerda, nothing more and nothing less. Admittedly first and middle names Hans Henricus Schotanus à Steringa are a bit unusual but they are clearly shown as such in the certificate.
Hans Idzerda died 59 years old. During the war in 1944 he was satisfying his technical curiosity by collecting pieces of a crashed German V2 missile. German soldiers saw this and he was arrested on suspicion of espionage. For this he was executed in The Hague on November 3 that year.

The ideezet radio tube as manufactured by Philips

The wireless transmitter with station identification PCGG
used to broadcast an English program to England
8-10 Beukstraat, The Hague
The offices of the Dutch Radio Industries in The Hague also served as the first public radio studio.


From the Illustrated London News, April 29, 1922
 The accompanying text says this is an English family enjoying the Sunday afternoon "Dutch concert". In case you were wondering, the transmitter is said to be a Burndept MkIV with separate tuner.

Photo credits
Picture Idzerda http://www.dos4ever.com/E1T/E1T.html
Picture Ideezet radio tube http://www.tubedata.org/other.html
Picture PCGG transmitter http://www.quofataferunt.com/viewtopic.php?f=128&t=75495
Picture Beukstraat 8-10 Beeldbank Gemeentearchief Den Haag

This post is based on an article in newspaper Den Haag Centraal, Nov. 7, 2014 written by Paul Waaijers.
↧

Auntie Miriam and Auntie Jo

January 5, 2015, 11:42 pm
$
0
0
Auntie Miriam
Senior Sepians know, the second Saturday in January is dedicated to Auntie Miriam, Alan's beloved relative. The reason why she is known to just a few people is that during most of the year she is kept in a cupboard. Or so Alan tells us.
To us here in the Low Countries that seems to be a rather peculiar method of keeping your family together. But obviously we don't have any Scots here threatening to leave us. The idea alone may frustrate the English family feeling. So on second thought we understand our neighbours on the western shores of the North Sea. In any case this post is written in honor of Auntie Miriam. And who can be a better subject than my own Auntie Jo.

Johanna Cornelia Innemee
Sept. 2, 1913 The Hague Oct. 3, 2014
Photo taken on Jul. 5, 1928
I wrote about Auntie Jo before. At the time she was 99 years old. Unfortunately she passed away last October 101 years old! Although physically she was not too well anymore, her brain was still as sharp as a needle.
To clarify the family relationship, she was married to a 1st cousin once removed. His name was Johannes Frederikus Miebies. Born in 1899 he died at the rather early age of 59. Aunt Jo never remarried so that made her a widow for almost 56 years. Possibly because of that she had her own hairdressing salon. In those days it was quite unusual for ladies to be employed. And having your own business must have been almost unheard of (in Holland) in those days. But Auntie Jo was not the person to be bothered by that kind of social convention. She took her own decisions.
Funny enough I never knew Aunt Jo until I started taking an interest in genealogy in the early 80's. When I was leafing through the white pages of The Hague, I saw the name Miebies-Innemee and realized she was part of the family I had never been in contact with. (With a last name like mine anyone with that name just must be related.) So I picked up the phone and the contact was made. It lasted well over 30 years.
Much to the surprise of the people around her, she lived on her own until early 2014. Only during the last six months of her life her health forced her to leave her house and live in a nursing home. It was hardly a voluntary move...
Now that she has joined Auntie Miriam, I am certain that the two of them will get along very well. I am equally certain that they will keep a critical eye on their respective cousins.

Having been a hairdresser I am sure Auntie Jo would have known what to do with the person portrayed this week. If you are curious whether other Sepians cut it short or not, please see the Sepia Saturday Site.
↧

Late Rembrandt

February 18, 2015, 6:27 am
$
0
0
Yesterday we visited the Rembrandt exhibition in the Amsterdam Rijksmuseum. And we can truly say, it was well worth the trip. This is the first time that an exhibition has been dedicated to the late work of one of the greatest painters who ever lived: Rembrandt. Over 100 of the paintings, drawings and prints that Rembrandt produced in the final phase of his life can be seen here, brought to us from museums and private collections across the globe. So if you want to see these unique paintings and drawings, this is your once in a lifetime chance! The exhibition is there until May 17 next.


Self portrait as the apostle Paul
A Woman bathing in a Stream





















The Rijksmuseum as seen from the Museum Square
↧
Search

En we noemen haar Ranchita

April 11, 2015, 1:05 pm
$
0
0
Please click here to read this post in English.

Om de foto's vergroot te zien, klik op de afbeelding.

Voorwoord
Dit jaar is het 65 jaar geleden dat veel Nederlanders Indonesië moesten verlaten. Het was de afsluiting van een traumatische periode. Burgers, die al generaties lang in het toenmalige Indië geboren en getogen waren, waren in toenemende mate van mening dat er weinig alternatieven waren om aan de steeds vijandiger omstandigheden te ontkomen. Beroepssoldaten, waarvan velen met Indische roots, hadden soortgelijke gevoelens. Onder de vele dienstplichtigen moet een gevoel van opluchting hebben overheerst. Opluchting dat ze weer terug naar huis konden gaan na vaak tegen hun zin naar Indië te zijn gestuurd om deel te nemen aan de z.g. politionele acties die synoniem bleken te zijn voor hun inzet gedurende een guerilla-oorlog.

Veruit de meesten reisden terug op schepen die door de Nederlandse regering gechartered waren. Het gros vertrok via de loods van N.V. Stoomvaart Maatschappij Nederland in de tweede binnenhaven van Tandjong Priok. Eén van die schepen was de SS Ranchi, eigendom van de Engelse P&O Line. Dat bleek een bijzonder schip te zijn. De naam van het schip kende ik niet totdat ik die tegenkwam in een rouwadvertentie.

SS Ranchi
Sir Charles Stewart Addis
(1861-1945)
Toen Lady Addis op 24 januari 1925 bij de Hawthorne werf in Newcastle-on-Tyne arriveerde had ze het waarschijnlijk nogal druk. Ze was niet alleen de vrouw van Sir Charles Stewart Addis [1], o.a. bankier en directeur van de beroemde P&O Line [2], ze had ook een rijk kindertal. Maar op deze dag was ze uitgenodigd om de meest recente van P&O’s schepen van het R-type [3] te dopen en haar een behouden vaart te wensen. Op dat moment kon ze er nog maar weinig idee van hebben dat een behoorlijk aantal Nederlandse babies hun oogjes voor de eerste keer zouden openen in de ziekenboeg van dit schip.
De SS Ranchi werd gebouwd om dienst te doen op de route tussen Londen en Bombay. Daarom kreeg het schip de naam van een Indiase stad. Het schip werd ook gebruikt voor de cruisevaart in de Middellandse Zee. In 1939 werd het schip door de Britse admiraliteit gevorderd en ingezet als bewapend koopvaardijschip. Bij die modificatie is de tweede (achterste) pijp verwijderd en is geschut aangebracht. Tot 1943 is het schip ingezet als patrouille- en escortvaartuig; in die vier jaar legde het zo’n 300.000 zeemijl af. 
SS Ranchi
Vanaf 1943 werd de Ranchi een troepen-transportschip en nam het deel aan de invasie in Italië. Totdat het schip in 1947 weer werd omgebouwd voor het vervoer van emigranten naar vnl. Australië, vervoerde het zo’n 55.000 militairen in het Midden Oosten. In 1953 is het schip gesloopt. Op 19 januari van dat jaar werd het schip overhandigd aan de sloopploegen in Newport, Wales. Dat was op een paar dagen na 28 jaar na de te waterlating door Lady Addis die minder dan een jaar eerder overleden was.
Maar hoe zit dat nou met die Nederlandse babies?

De nazaten van het KNIL


Toen het Koninklijk Nederlandsch Indisch Leger (KNIL) in juli 1950 ontbonden werd, moest het merendeel van de troepen vervoerd worden naar het vaderland. En een beetje snel graag! Alle militaire macht in de kolonie was sinds de oprichting van het Oost Indisch Leger in 1830 in het latere KNIL verenigd geweest. In de nadagen van de Nederlandse overheersing van het huidige Indonesië, was (o.a.) het KNIL betrokken bij de laatste stuiptrekkingen van het goevernement voordat de overblijfselen van de macht aan de Indonesiërs en hun leider Soekarno werden overgedragen. Voor alle burgers en militairen, die geen trouw aan de nieuwe heersers wilden zweren, werd de situatie er niet beter op, om het maar zachtjes uit te drukken. De Nederlandse regering was daarom gedwongen om snel voldoende vervoer te regelen. Eén van de acties was het charteren van scheepscapaciteit waaronder de SS Ranchi. Het schip maakte twee reizen vanaf Tandjong Priok, de haven van Jakarta, naar Amsterdam. De eerste reis ving aan op 29 augustus 1950. Het grootste deel van de passagiers [4] bestond uit KNIL-personeel en hun gezinnen. Het is verleidelijk om te geloven dat deze mensen blij waren naar hun vaderland terug te keren. Maar dat gaat voorbij aan het feit dat veel van deze mensen geboren en getogen waren in Nederlands Indië en dat ze nu onderweg gingen naar een land dat ze alleen maar kenden uit verhalen en van foto’s.

Geboortebeperking
Het moge duidelijk zijn dat het vervoer van duizenden mensen in een relatief korte periode, een doorwrochte planning vergt. Maar om te kunnen plannen heb je informatie nodig, informatie over het schip en idem over de passagiers. In het Ranchi-dossier bij het Nationaal Archief zit een brief van de KNIL-kwartiermeester, de kolonel K.A. Warmenhoven. 48 dagen voor vertrek blijkt de man over bijna verbazingwekkende informatie te beschikken. Hij weet niet alleen hoeveel KNIL-vrouwen er zwanger zijn, hij weet ook wanneer ze uitgerekend zijn en wat de precieze samenstelling van de gezinnen is. Kennelijk wisten de militairen op dat moment al op welk schip ze de reis zouden gaan maken. Uit zijn brief citeer ik volgende getallen.
Zwangere vrouwen
uitgerekend in:
Mannen
Babies   < 1 
jaar
1-3 
jaar
Kinderen
3-8 
jaar


>8 jaar
Totaal
Augustus vóór vertrek
27
27
27
23
15
12
131
Eind augustus
8
8
1
6
1
5
29
Begin september
38
38
-
24
17
46
163
Eind september
24
24
-
10
8
15
81
Begin oktober
59
59
1
45
19
33
216
620
Over privacy gesproken…

Cijfertjes zijn leuk maar het is natuurlijk maar afwachten hoe e.e.a. in de praktijk uitpakt. Gebaseerd op zijn cijfers verwachtte de kolonel zo’n 70 geboorten [5] tijdens de reis die zou duren van 29 augustus tot/met 25 september. Dat aantal werd wat groot geacht voor de beschikbare medische staf. Daarom werd een aantal gezinnen “overgeplaatst” naar een ander schip waardoor het aantal bevallingen op de SS Ranchi tot hooguit 50 beperkt zou moeten zijn. Na afloop van de reis zal blijken dat de kwartiermeester zijn doel heeft bereikt en dat de verzorging niets te wensen heeft overgelaten.

Maar er is natuurlijk nog een vraag. Hoe komt het dat er zoveel vrouwen op het zelfde moment in verwachting waren. Of is dat gewoon toeval?
De SS Ranchi nu zonder de tweede (achterste) pijp. Zo ontstond ruimte
voor het plaatsen van geschut
Om die vraag te kunnen beantwoorden moet men de Ranchi-passagiers beschouwen tegen de achtergrond van wat er allemaal in Indië van 1949 en 1950 gaande was. Zonder hier nu alle details naar voren te willen halen maar de situatie in Indië (of Indonesië zo u wilt) sinds het beëindigen van de 2e wereldoorlog (15 augustus 1945) valt toch op z’n minst te vergelijken met een situatie die heel dicht bij een oorlog ligt. Soekarno riep op 17 augustus 1945 de onafhankelijkheid uit. Indonesische nationalisten bevochten de koloniale overheersing en de Nederlandse regering stuurde zo’n 100.000 militairen om de vooroorlogse situatie te kunnen bestendigen. Onder druk van de internationale gemeenschap werd uiteindelijk de onafhankelijkheid aan de Indonesiërs overgedragen. We schrijven 27 december 1949.
Gedurende de periode voorafgaand aan de vredesbesprekingen voelden veel (Indische) Nederlanders zich niet meer veilig in de kolonie. Een groot aantal gezinnen, waaronder zeker ook KNIL-gezinnen, voelden er niets voor om de (aangeboden) Indonesische nationaliteit te accepteren. Daarmee tekenden ze hun eigen vonnis, ze móesten wel vertrekken. Voor de meesten betekende dat vertrek naar Holland. In 1949 en 1950 was die uittocht op z’n hoogtepunt. In die periode verlieten 150.000 mensen per schip het land. Die schepen werden door de Nederlandse regering gechartered. De NV Stoomboot Maatschappij Nederland verzorgde (in alle gevallen?) de operationele uitvoering van e.e.a. Gedurende het topjaar (1950 [6]) gingen gemiddeld elke maand ruim 9.000 mensen aan boord in Tandjong Priok. Wanneer we elke familie op 4 personen stellen, dan waren dat dus 2250 families per maand. Een zwangerschapspercentage van 3 lijkt dan niet irreëel, zeker niet indien in aanmerking wordt genomen dat de mogelijkheden voor gezinsplanning toen nog niet zo waren als die vandaag de dag. Om de medische staf zo efficient mogelijk in te zetten probeerde kolonel Warmenhoven zoveel mogelijk “zwangere gezinnen” bij elkaar te verschepen op zo weinig mogelijk schepen. En als je het zo bekijkt is het aantal zwangeren op de SS Ranchi niet erg bijzonder. Dus lijkt van toeval weinig sprake te zijn.

Hoe dan ook, de Ranchi-passagiers, die bijna uitgerekend waren, waren waarschijnlijk blij om de onzekere situatie in Djakarta achter zich te laten. Het hield wel in dat de ooievaar een paar reisjes over de woelige baren zou moeten maken. Maar ooievaars staan bekend om hun lange reizen. Dus toen de Ranchi om middernacht op 25 september voor de sluizen van IJmuiden verscheen, waren er 37 namen aan de passagierslijst toegevoegd. Het zal daarom niet verbazen dat de SS Ranchi in de Nederlandse pers inmiddels een bijnaam had gekregen: het Babyschip. Het was nr. 2 omdat er op ongeveer hetzelfde tijdstip nog een schip [7] met talrijke babies in aantocht was. 


Nationaliteit
Voordat ik alle babies op een rijtje zet, is het goed het even over de nationaliteit te hebben van kinderen die op zee geboren worden. Het is moeilijk om hierover een duidelijk verhaal te vertellen. De nationaliteit van het schip kan een rol spelen, idem ten aanzien van de locatie van het schip. En natuurlijk ook de nationaliteit van de ouders. De SS Ranchi is een Brits schip, het schip voer veelal in internationale wateren maar niet overal (b.v. het Suezkanaal) en het gros van de ouders had een Nederlands paspoort. Er zijn landen die het principe hanteren dat het grondgebied waarop men ter wereld komt bepalend is (ius soli). In dit geval zijn alle babies op Brits grondgebied geboren en zouden ze dus ook de Britse nationaliteit moeten krijgen. Maar Nederlandse wetgeving is gebaseerd op een ander principe n.l. op dat van het recht van het bloed, d.w.z. dat de nationaliteit van de ouder(?) die van de baby bepaalt (iussanguinis). Hoewel er toen andere berichten in de pers [8] zijn verschenen, houd ik het er op dat alle babies de Nederlandse nationaliteit hebben.

Bevalling op zee
Hut a.b. SS Ranchi
Toen de eerste bevalling zich aankondigde, bevond de Ranchi zich nauwelijks buiten de haven van Tandjong Priok. De laatste [9] vond bijna vier weken later plaats, in de beruchte Golf van Biskaje, zo’n 16.000 km verder naar het koude noorden. Maar al die babies deelden één gegeven: hun geboorteplaats was de SS Ranchi. Een aantal ouders, dertien in totaal, was daar zo trots op dat ze de kleine naar het schip hebben vernoemd. Zowel jongens als meisjes werden getooid met namen als Ranchi, Ranchis, Ranchia of Ranchita, meestal in combinatie met een meer gebruikelijke naam. Ik zag zo’n naam voor het eerst in een rouwadvertentie staan. Die naam intrigeerde me want ik had er nog nooit van gehoord. Daarom heb ik toen in de voornamenbank van het Meertens Instituut gekeken maar daar komen ze nauwelijks in voor, laat staan dat de betekenis van de naam bekend is.
Ook de kapitein van het schip vond het kennelijk wel bijzonder. In zijn afscheidsbrief aan de passagiers, aan het eind van de reis, schreef hij:
“Ik vertrouw er op dat alle passagiers, in het bijzonder de kleine Ranchi’s en Ranchita’s, aangename herinneringen aan deze reis zullen hebben. Ik heb gemerkt dat plaatselijke ooievaars al vanaf Aden zeer geïnteresseerd in dit schip zijn geweest. I heb er zelf een groot aantal gezien en die zijn waarschijnlijk de reden dat er zoveel nieuwe namen op de passagierslijst zijn verschenen.”
Ik betwijfel of al die kleintjes zich ook maar iets van deze reis zullen herinneren maar de kapitein zal het ongetwijfeld goed bedoeld hebben.

De nieuwe passagiers
Hierna ziet u een lijst van alle babies die tijdens deze reis zijn geboren. De medische staf is zo attent geweest om ook de tijd [10] van geboorte te noteren. Daardoor wordt het mogelijk om, in combinatie met de in de krant gepubliceerde scheepsberichten en de gemiddelde snelheid van het schip (14 knopen/uur), de locatie van het schip te bepalen op het moment van geboorte.
Op de originele lijst is ook de geboorteplaats van de ouders genoteerd en eveneens de militaire rang van de vader. Beide gegevens zijn opgenomen in het lemma Aanvullende gegevens. Ook de (a), (b) en (c) referenties vindt u daar terug. Het volgnummer van elke baby (#..) dient om de geboorteplaats op de kaart [11] hieronder aan te geven.

#  Date/time birth        First/middle name (a)              Last name father (b)    Mother (c)
1  Aug 29, 20.50 hrs   Jane Ranchita                          van Muyen                  Kanaar
2  Aug 30, 07.15 hrs   Ranchi Edwardine                   Kruller                        Vos
3  Aug 30, 10.45 hrs.  Christiaan Victor Ranchis       Silvester                       v.d. Heiden
4  Aug 31, 04.45 hrs.  Elodie Wilhelmina Maria        Wins                            Heirman
5  Aug 31, 11.00 hrs.  Richard Edwin Ranchi             Muller                         Müller
6  Aug 31, 15.10 hrs.  George Rudolf                         Wagenaar                    Koster
7   Sep 1, 13.00 hrs.    Antoinette Ranchia                 Schwarzler                  Tumusu
8   Sep 1, 14.00 hrs.    Renie                                       Konings                       Pfaff
9   Sep 2, 10.15 hrs.    Harry Ranchi                          Hofstra                        Holsheimer
10 Sep 3, 08.10 hrs.    Esther Henriette Ranchita       Sprangers                    Veen
11 Sep 3, 11.00 hrs.    Hendrik                                   Eyk                             Tuininga
12 Sep 4, 07.15 hrs.    Xenia                                      Postma                        Drinhuyzen
13 Sep 4, 20.30 hrs.    Benjamin Cornelis Thomas     van Rossum                Vuursteen
14 Sep 6, 22.00 hrs.    Glenn Roy Thomas                 Weygers                      Binjola
15 Sep 7, 20.15 hrs.    Herman Otto                           Diesveld                      van Luyk
16 Sep 8, 08.30 hrs.    Maria Cornelia                        Schulte                        Rochani
17 Sep 10, 01.25 hrs.  Judy Maureen                         Wijnandts                    Zwart
18 Sep 10, 18.55 hrs.  Eric Ranchi                             Samson                        Reemer
19 Sep 11, 07.00 hrs.  Anna Marie                             Reggers                       Pirson
20 Sep 11, 18.30 hrs.  Robert Frank                           Cornelisz                     Heijne
21 Sep 12, 15.50 hrs.  Hedi Ranchi                            Evers                           Heldernisse
22 Sep 12, 16.55 hrs.  Albertus Maria                       Burger                         Nieuwenstein
23 Sep 12, 17.25 hrs.  Johanna Maria                        Burger                         Nieuwenstein
24 Sep 14, 02.47 hrs.  Eveline Ranchi                        de Jong                        Kramer
25 Sep 14, 17.15 hrs.  Victor Pieter Jon                     Woerlee                      van Woerden
26 Sep 16, 05.30 hrs.  Anna Margaretha                    Swerissen                    Hardy
27 Sep 16, 16.55 hrs.  Franklin Delano                      de Jong                         Kuypers
28 Sep 17, 11.45 hrs.  Sybilla Rosanne                      Nederbergh                 Herscheit
29 Sep 19, 22.25 hrs.  William Ranchi                       Neyendorff                 de Ceuninck 
                                                                                                                       van Capelle
30 Sep 20, 16.30 hrs.  James Patrick                          Wüstlich                      Koot
31 Sep 21, 09.30 hrs.  William Russell                       Klumpers                    Goudhuys
32 Sep 21, 18.30 hrs.  Maria Emelie Alida                 Varkevisser                 Verhoeff
33 Sep 22, 05.00 hrs.  Ranchi                                     Timmermans               Kühbauch
34 Sep 23, 00.45 hrs.  Margaretha Ranchi                 de Groot                      Samuels
                                    Nora
35 Sep 23, 00.30 hrs.  Peggy Careen                          van Munster                Roelofs
36 Sep 23, 00.50 hrs.  Reni Mathilde                         van Munster                Roelofs
37 Sep 24, 05.50 hrs.  Martin Theodoor                     Esser                           Wiegers

Sommige namen in deze lijst worden elders anders geschreven. Zie hiervoor ook de Aanvullende gegevens.
De plaats van geboorte van de 'Ranchi 37'
De op deze kaart aangegeven geboorteplaatsen zijn redelijk accuraat (maar u moet natuurlijk niet op een kilometertje kijken). In één geval is de exacte positie van het schip bekend. Het gaat dan om de geboorte van Robbert Frank Cornelisz (#20). Hij heeft een aantekening laten maken in zijn eigen rouwbrief: 18°33’ N, 39°43’ O. Die positie is op de Google-kaart hieronder aangegeven bij de gele speld.
Er is ook een melding van de scheepsaalmoezenier Mgr. F. Gitmans. Hij beschrijft de doop van één van de babies [12] op 8 september om 5 uur ’s middags. Hij zegt dat het schip dan in de nabijheid is van het eiland Socotra. Dat ligt bij de toegang tot de Golf van Aden, zie de rode speld. 8 september is ook de geboortedag van baby Maria Cornelia Schulte (#16). Haar geboortetijdstip is 8.30 vm.
Beide spelden komen overeen met de posities op de kaart hierboven.

De geboorteplaats van babies #16 (rood) en #20 (geel)
Aanvullende gegevens
In het volgende overzicht [13] is nog een aantal gegevens toegevoegd: voornamen en geboorteplaatsen van de ouders en nog wat andere details afkomstig uit openbare bronnen. De ‘#-nummers’ corresponderen met de babylijst. Zaken die afwijken van die lijst zijn vet gedrukt. * = geboren, † = overleden, tr. = trouwt met
#1 (b) Christiaan van Muijen *Indramajoe 10-9-1919, †17-9-2007, sgt KNIL; (c) Olga *Batavia
#2 (b) Edward Richard John *Rotterdam 11-11-1915, †12-12-2004, sgt KNIL; (c) Antje *Gombone
#3 (b) Marie *Amsterdam, adj OO KNIL; (c) Elodie Wilhelmina Catharina *Magelang
#4 (b) Herman *Den Haag, kapt KL; (c) Sofia Louisa Petronella Maria *Noordwijkerhout
#5 (b) August Leonard Hendrik *Makassar, korp KNIL; (c) Editha Victorine Alexandrine *Semarang
#6 (b) Rudolf *Semarang, korp KM; (c) Amelia *Pangil
#7 (b) Alexander Daniel Emanuel *Banjoewangi, korp KNIL; (c) Augustine *Palembang
#8 (b) Johannes *Malang, korp KNIL; (c) Johanna *Malang
#9 (b) Jelte *Sneek, wmt KNIL; (c) Nelly Maria *Kertosono
#10 (a) †Den Haag 12-2-2015; (b) Cornelis Gerardus Anton *Düsseldorf 5-12-1906 korporaal 4th battalion infantry, sgt majoor KNIL tr. Bandoeng 3-5-1930 (c) Gerardine Alexandrine Sephina *Magelang 8-10-1908 klerk burgerlijke stand
Earlier the family travelled to Holland on MV Tegelberg on 23 May 1946. At the time they lived in Heerde near Apeldoorn. Before the end of that year they returned to Batavia in the Dutch East Indies.
#11 (b) Jan Cornelis *Z.O. Beemster, sgt majoor KNIL; (c) Antje *Ferwerderadeel
#12 (b) Rudolf Walter *Tjimahi 15-5-1913, korp KNIL tr. Soerabaja 2-3-1949 (c) Henriette Johanna *Klaten 19-5-1911, †Eindhoven 21-11-1979
#13 (b) Anthonius *Ngawi, sgt majoor KNIL; (c) Aaltje *Reo (Timor)
#14 (b) Wijnand *Surabaia, sgt KNIL; (c) Erna *Solo
#15 (b) Hendrikus Johannes *Ambarawa 19-3-1910, †Almelo 17-2-1966, sgt majoor KNIL; (c) Elsa van Luijk *Cheribon 21-3-1914, †Almelo 24-6-1998
#16 (b) Jan *Tjilitjap, sld I KNIL; (c) *Medan
#17 (b) Jacob *Batavia, sgt majoor KNIL; (c) Martina Albertina *Batavia
#18 (b) David *Ambon, sgt KNIL; (c) Maria *Batavia
#19 (b) Hendricus Hubertus *Maastricht 2-5-1910, †Maastricht 28-1-1981, sgt majoor KNIL; (c) Maria Josephine *Gombong (Java)
#20 (a) sgt majoor Dutch KM Robbert†Oss 13-10-2012; (b) Eddy Dick *Malang, korp KNIL; (c) Louise Antoinette *Semarang
#21 (a) †Den Helder 9-12-1988; (b) Harold *Blora (Java) 13-4-1925, †Den Helder 10-6-2003 matr I KM;(c) Silphy *Soerabaia
#22&#23 (b) Nicolaas Wilhelmus Josephus *Amsterdam 19-9-1921, †7-8-2003, sgt KNIL; (c) Johanna *Zeist 19-9-1921, †23-8-2009
#24 (a) †4-7-2005; (b) Leendert *Koepang (Timor), btsm KM; (c) Eveline Anneke Cornelie *Kandangan (Borneo)
#25 (b) Arie *Utrecht 7-2-1922, lt1 Mariniers tr. 22-5-1948 (c) Daniëlla Maria *Haarlem
#26 (b) August Antoine *Djockjakarta 28-8-1920, †7-4-1991, sgt KNIL; (c) WinniefredMargaret *Djakarta 29-8-1926, †5-7-1993
#27 (b) Hendrik Antoine *Djockjakarta, sgt KNIL; (c) Louise Helena *Tjimahi
#28 (b) Johannes *Amsterdam, sgt KNIL; (c) Leonie *Djockjakarta
#29 (a) Neyendorff†23-6-1983; (b) Paul *Djockjakarta, sgt KNIL; (c) Stanny *Soerabaia
#30 (b) George *Klaten, †Assen 4-7-2004, sgt KNIL; (c) Louise Erna *Poeasri
#31 (b) Wilhelmus *Den Haag 2-2-1919, †Ossendrecht 19-5-2008, sgt KNIL tr. Batavia 16-3-1948 (c) Louise Goedhuys *Pekalongan 20-5-1927, †Twello 22-9-2001
#32 (b) Cornelis *Berkel, sgt KNIL; (c) Jacoba *Batavia
#33 (a) †San Francisco CA, USA 2-1-1988?; (b) Frederik *Den Haag ca 1916, †Dubuque IA, USA 11-9-1991, korp KNIL; (c) Cornelia Wilhelmina *Rogodjambi 6-6-1916, † Salisbury NC, USA 11-7-2008
#34 (b) Arie *Gorinchem, sgt majoor KNIL; (c) Maria Machaeta Saparia *Palembang
#35&#36 (b) Karel Eduard *Batavia, sgt KNIL; (c) Wilhelmine Theodora *Semarang
#37 (a) electrical engineer (b) Martinus Theodorus *Soerabaia 30-11-1912, A.O.O. KNIL tr. Malang 14-1-1941 (c) Aurelia *Djockjakarta 15-9-1918, †Weesp 13-6-2005

Dopen
Doopbewijs
Bij dopen aan boord van een schip moet men meestal aan Neptunus, de god van de zee denken. Maar op de Ranchi waren de militaire authoriteiten zo attent om ook een legerpredikant en een aalmoezenier mee te laten gaan. Zo konden ze niet alleen de ouders van de pasgeborenen van dienst zijn maar ook ouders van kinderen die al eerder geboren waren. Op het hiernaast weergegeven doopbewijs [14] is sprake van de al in 1947 geboren Johanna Wilhelmina van Dam. De dominee heeft een wel zeer toepasselijke naam: van Boven.

Aankomst in Amsterdam
In de nacht van 24 op 25 september meldde de SS Ranchi zich bij de
Ontscheping in Amsterdam
sluizen van IJmuiden, daarna is het nog 3 uur varen naar de Amsterdamse Javakade. Rond 8.30 uur begint de ontscheping en voor velen de eerste kennismaking met Holland. Op de loopplank kon men vaders in uniform zien lopen met biezen wiegjes in de hand. Aan de wal ontvingen de gezinnen hun papieren voor transport en melk voor de kleintje. Het leven van de ‘Ranchi 37’ heeft een aanvang genomen.

Nawoord
Zoals ik al eerder heb verteld was de naam Ranchi mij tot voor kort onbekend. Afgelopen februari zag ik bijgaande rouwadvertentie in het AD. Iemand was in 1950 geboren aan boord van een schip genaamd de Ranchi en droeg bovendien nog de naam Ranchita. Op de een of andere manier had ik het gevoel dat dat schip iets te maken had met de woelige periode na de tweede wereldoorlog in Indië. En dat bleek te kloppen, het resultaat van de zoektocht hebt u inmiddels gelezen.
In augustus en september a.s. zullen veel van de Ranchi 37 hun verjaardag vieren. Helaas niet allemaal want inmiddels zijn er zes overleden. Esther Henriëtte Ranchita Sprangers, de dame in de getoonde rouwadvertentie, is één van hen.
Als genealoog met een bijzondere belangstelling voor Ned. Indië [15] vind ik eigenlijk dat dit artikel niet compleet is
Esther Henriëtte
Ranchita Sprangers op
17-jarige leeftijd
zonder wat genealogische gegevens van de voorouders van de “Indische” familie Sprangers waarvan de herkomst in het Antwerpse blijkt te liggen. Dit artikel wil ik daarom aan hen opdragen en in het bijzonder aan de nagedachtenis van Esther Henriëtte Ranchita.

Stamreeks Sprangers
Hieronder de stamreeks van Lambertus Sprangers. Hij is geboren in tweede helft van de 17e eeuw, waarschijnlijk in de streek rond Antwerpen. De 4e generatie komt door huwelijk aan het eind van de 18e eeuw in het Brabantse Princenhage terecht. Deze stamreeks volgt de afstamming in rechte mannelijke lijn. ~ = gedoopt, * = geboren, † = overleden, tr. = trouwt met, dv = dochter van.

Generatie I
Lambertus Sprangers tr. Antonia Crols
Uit dit huwelijk:

Generatie II
Lambertus Lamberti Sprangers ~ Schoten (B) 25-7-1706, begr. Meerle (B) 5-12-1768, tr. Meerle (B) 24-4-1736 Cornelia Gerards van Dun, ~ Meerle 26-3-1700, begr. Meerle (B) 5-9-1764, dv Gerardus en Joanna Verhoeven
Uit dit huwelijk:

Generatie III
Gerardus Sprangers ~ Meerle (B) 21-9-1738, † na 2-4-1786, tr. Meerle (B) 7-1-1772 Jacoba Petri van Bechoven ~ Meerle 11-2-1748, begr. 2-4-1786, dv Petri Cornelii van Beckhoven en Anna Maria Petri van Dun
Uit dit huwelijk:

Generatie IV
Lambertus Sprangers ~ Meerle (B) 20-11-1772, † Princenhage 14-6-1844, timmerman, tr. Princenhage 12-9-1796 Adriana Cornelis Bastiaan(s)sen, ~ Princenhage 31-1-1774, † Princenhage 25-12-1833, dv Cornelij Bastiaensen en Adriana Christiane
Voorziene huwelijksaankondigingen Sprangers x Bastiaanssen
Parochie H. Martinus, Prinenhage 27-8-1796
Uit dit huwelijk:

Generatie V
Adrianus Sprangers, *Princenhage 19-10-1799, †Princenhage 20-7-1879,  timmerman, tr. Princenhage 10-2-1825 Cornelia Houtermans, *Princenhage 4-3-1797, †Princenhage 4-4-1871,  dv Joannis, kledermaker en Catharina van de Gronde
Uit dit huwelijk:

Generatie VI
Gerardus Johannes Sprangers, *Princenhage 12-12-1829 † Princenhage 21-4-1894 tr. Princenhage 18-5-1865 Willemijna van de Made, *Princenhage 8-4-1839, † Princenhage 14-2-1891, dienstmeid, dv Cornelis en Johanna Horrevoets
Uit dit huwelijk:

Generatie VII
Cornelis Adrianus Sprangers * Princenhage 27-2-1870, tamboer, reiziger, tr. Utrecht 23-12-1896 Maria Helena Jaick * Sonnborn (D) 21-5-1868 dv Anton, ploegbaas en Maria Müller

Uit dit huwelijk:

Generatie VIII

Cornelis Gerardus Anton Sprangers * Düsseldorf (D) 5-12-1906, † Den Haag 22-12-1983, korporaal [brigadier] 4e battaljon infanterie Tjimahi, sergeant majoor KNIL, magazijnmeester,tr. Bandoeng 3-5-1930 Gerardina Alexandrine Sephina Veen * Magelang (NI) 8-10-1908, klerk burgerlijke stand.
Het echtpaar krijgt 10 kinderen waaronder 9 meisjes. Om privacy-redenen laat ik de meeste (gegevens van de) kinderen ongenoemd.
Kinderen uit dit huwelijk:
8.      Eugenie Charlotte Annemona * Apeldoorn 1-10-1946, † 1994, 
10.Esther Henriëtte Ranchita * a/b SS Ranchi 3-9-1950, † Den Haag 12-2-2015

Voor de stamreeks Veen zie update 24 apr. 2015.

Eerder heb ik me al afgevraagd of het toeval was dat er zoveel in verwachting zijnde vrouwen op het zelfde moment op dit ene schip aanwezig waren. Ik denk dat er voldoende redenen zijn om aan te nemen dat dit niet het geval was. Maar wat te denken van het volgende. Van de ‘Ranchi 37’ kregen 13 kinderen een op de scheepsnaam gebaseerde voornaam. Geloof het of niet maar Lady Addis, de dame die de Ranchi heeft gedoopt, had ook 13 kinderen! Toeval? U zegt het maar.

Update 13/14 apr. 2015
Aanvullende gegevens
#5 (b) August Leonard Hendrik *Makassar 26-8-1921, †Amsterdam 6-7-1990, korp KNIL tr. Watampone 14-8-1946 (c) Editha Victorine Alexandrine *Semarang 23-4-1924, † 15-3-2007
De geboorteplaats van baby #5 (paars): 02°08’ Z, 96°10’ O
Met dank aan R.E.R. (Edwin) Muller (#5a), ook voor onderstaande informatie en toestemming die te publiceren.

Update 15 apr. 2015
Nationaliteit
Edwin Muller on 31-8-2000
De kwestie van de nationaliteit van de op de Ranchi geborenen blijft een interessante. Edwin Muller gaf mij toestemming om een paar documenten te plaatsen die hij in zijn bezit heeft. Daaruit blijkt dat er sprake is van een Marine Register waarin kennelijk de daarna genoemde returns werden ingeschreven.
Het tweede document is een officieel uittreksel van de melding van de kapitein van de Ranchi aan de Engelse autoriteiten, het Certified extract from a return of birth. Het typische is dan dat hij dat kennelijk na enige tijd in de U.K. moest doen nadat hij alle passagiers in Amsterdam op 25 september 1950 had afgeleverd. Daarbij moest waarschijnlijk ook nog een uittreksel uit het logboek van het schip gevoegd worden waarin de geboorte beschreven was. (Het is ook mogelijk dat deze verplichting via het Britse consulaat in Amsterdam is afgewikkeld.)
Uit geen van beide documenten is op te maken dat de ingeschrevene op grond van deze inschrijving als Brits onderdaan te beschouwen is. Dat Edwin Muller wel degelijk de Nederlandse nationaliteit bezit, moge blijken uit het derde document.
Weergave van de inschrijving in het 'Marine Register'

Uittreksel van de melding van de kapitein van de Ranchi aan de
Britse autoriteiten

Bewijs van Nederlanderschap
Dat de Britten documenten niet voor niets gaven, wordt duidelijk uit de door de Britse consul in Amsterdam afgegeven kwitantie. De heer A.L.H. Muller (#5b) moest daarvoor wel f 1,33 neertellen. Om zijn Britse superieuren niet in verwarring te brengen, voegde de consul daar nog aan toe dat dat bedrag het equivalent was van 2 shillings sixpence tegen een koers 1 UK £=ƒ 10,65. Waar is die tijd gebleven...
Kwitantie Brits Consulaat te Amsterdam
Niettemin is er een officieel document opgedoken waarin toch minimaal de suggestie wordt gewekt dat er ook sprake is van de Britse nationaliteit.
Uittreksel uit de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA)
Update 16 apr. 2015
Aanvullende gegevens
#4 (b) Herman *Den Haag 2-8-1917, † 17-2-1999, kapt KL; (c) Sofia Louisa Petronella Maria *Noordwijkerhout
#11 (b) Jan Cornelis *Z.O. Beemster, sgt majoor KNIL tr. Bandoeng ?-8-1939 (c) Antje *Ferwerderadeel
#17 (b) Jacob *Batavia 25-11-1915, † 2001, sgt majoor KNIL tr. 1939 (c) Martina Albertina *Batavia 1918, † 1988
#28 (b) Marinus Johannes *Amsterdam 11-3-1913, † IJmuiden 16-1-2013, sgt KNIL tr. Singapore 6-3-1947 (c) Auguste Leonie *Djockjakarta 28-9-1908, †Nieuw Vennep 30-9-1986

Update 17 apr. 2015
Nationaliteit
Na verder zoeken door Edwin Muller (#5a) is een brief van de Staatssecretaris van Binnenlandse Zaken d.d. 9-4-2009 boven water gekomen. Daar komt o.a. in naar voren dat:
- in de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) de gegevens over een vreemde nationaliteit worden ontleend aan een beschikking of uitspraak van de bevoegde buitenlandse instantie waaruit de betreffende nationaliteit blijkt. Dat kan in dit geval dus één van de hiervoor getoonde documenten zijn geweest.
- registratie in de GBA niet kan worden opgevat als oorzaak van het bezit van die nationaliteit. Daar gaat uitsluitend dat andere land over. Men zal dus die nationaliteit aktief moeten aanvragen.
- indien wijzigingen in het nationaliteitsrecht van dat andere land tot gevolg hebben dat een in de GBA ingeschreven persoon van rechtswege de nationaliteit van dat land verkrijgt (of verliest), dit gegeven in de GBA wordt verwerkt. Maar als betrokkene dat niet meldt...
Afijn, weer een stukje duidelijkheid.

Update 22 apr. 2015
Stamreeks Sprangers
In de stamreeks Sprangers zijn vanaf generatie V aanzienlijke wijzigingen aangebracht!

Update 24 apr. 2015
Stamreeks Veen
Generatie I
Jan Berends Veen, † voor 23-4-1846, zeeman, schipper, tr. voor 4-8-1814 Antje Jans Poort */~ Westerlee en Heiligerlee 5/9-9-1787, naaister, dv Jan Berents Poort en Aaltje Mennes
Uit dit huwelijk:

Generatie II
Willem Veen, *Westerlee gem. Scheemda 15-9- 1824, †Westerlee 22-8-1904, schoenmaker, klompmaker, lintwever, tr. Winschoten 23-4-1846 Hillechien Bosch *Winschoten 8-5-1825, †Winschoten 19-9-1855, naaister dv Antje Harms Bosch
Uit dit huwelijk:

Generatie III
Koene Veen *Winschoten 20-1-1847, †Groningen 21-1-1929, arbeider, tr. Groningen 9-10-1873 Sippina (ook: Siphia) Avontuur *Veendam 31-7-1843, †Groningen 10-9-1878, naaister, dv Johannes, kastelein en Aaltje Roelfs van der Veen
Bij dit huwelijk wordt geëcht (aangetekend te Groningen 13-10-1873):

Generatie IV
Derk Veen *Groningen (Academisch Ziekenhuis, G162) 24-12-1871 tr. Ngawi (NI) 16-7-1906 Eugenie Susanna Kreefft *Kordjo 5-6-1881
Vermelding huwelijk Veen x Kreefft in de Regeringsalmanak 1907
Uit dit huwelijk:

Generatie V
Gerardina Alexandrine Sephina Veen *Magelang (NI) 8-10-1908, klerk burgerlijke stand tr. Bandoeng 3-5-1930 Cornelis Gerardus Anton Sprangers *Düsseldorf (Gmy) 5-12-1906, † Den Haag 22-12-1983, korporaal [brigadier] 4th battaljon infanterie Tjimahi, sergeant majoor KNIL, magazijnmeester


Literatuur:
Landed families of Britain and Ireland, http://landedfamilies.blogspot.com/2013/06/45
P&O Heritage, ship fact sheet Ranchi, http://www.poheritage.com/
Nationale Archief a.i. 2.13.103 inv.nr. 178, 220, 299, 302
De site van Herman van Oosten: http://www.passagierslijsten1945-1964.nl/
De site van de Koninklijke Bibliotheek: http://www.delpher.nl/
Alle genealogische gegevens komen van https://www.wiewaswie.nl/, http://zoekakten.nl/ en http://search.arch.be/nl/tips/98-parochieregisters. 



[1] Photo ex http://www.npg.org.uk/
[2] The Peninsular and Oriental Steam Navigation Company
[3] SS Ranpura, SS Rawalpindi and SS Rajputana
[4] Ongeveer 973 passagiers waarvan 781 iets met het KNIL te maken hadden
[5] 8+38+24. Gebaseerd op deze getallen en de duur van de reis, zou ik op 56 gegokt hebben.
[6] In 1950 vertrokken 95 schepen naar Nederland met een totaal van meer dan 100.000 passagiers.
[7] SS Goya
[8] Leids Dagblad, 26 September 1950
[9] De meeste moeders zullen terzijde gestaan zijn door Lt. 2e kl. dr. W.L.R. Loomans uit Venlo. Limburgs Dagblad 26 September 1950
[10] Naar ik aanneem is dit de lokale scheepstijd.
[11]http://www.searates.com/reference/portdistance/
[12] Volgens de aalmoezenier zijn de namen van deze baby Antoinetta Maria Ranchitta. dat is waarschijnlijk baby #7,  Antoinette Ranchia Schwarzler.
[13] The letters (a), (b) and (c) refer to the baby, the father and the mother respectively. ~, *, † and m stand for baptized, born, died and marries.
[14]http://goulooze.blogspot.nl/2011/08/baby-boat-baptism.html
[15] http://patmcast.blogspot.com
[16] 1) Thomas, 2) Elizabeth (Betty), 3) Charles Thorburn, 4) Robina Scott, 5) William, 6) Susan, 7) George Herbert, 8) Henrietta Mary, 9) Margaret Kathleen, 10) Jean Ellison, 11) Rachael Forrester, 12) John Mansfield, 13) Richard Graham
↧
↧

And we call her Ranchita

April 11, 2015, 1:05 pm
$
0
0
Voor de Nederlandse tekst, klik hier.

To enlarge the images, please click on them.

Introduction
This year it is 65 years ago that many Dutch left independant Indonesia. It was the end of a traumatic period. Civilians, living there for generations, felt that they had no option but to escape increasingly hostile circumstances. Professional soldiers, many of them with roots in the Dutch East Indies, will have felt the same. Among the conscripts there must have been some relief. Relief that they went home after having been involved in the so called policeactions which turned out to be a guerilla war. Most of them travelled by ships chartered by the Dutch government. The majority left from Tandjung Priok, the port of Djakarta, to Holland. One of those ships was a P&O liner, the SS Ranchi. It was a special ship. I had never heard about her until I saw a death notice in a Dutch newspaper.

SS Ranchi

Sir Charles Stewart Addis
(1861-1945)
When Lady Addis arrived at the Hawthorn wharf in Newcastle-upon-Tyne on January 24, 1925 she must have been pressed for time. She was not only the wife of Sir Charles Stewart Addis[1], among others a banker and director of the famous P&O Line[2], she was a busy woman as well. But on this day she was invited to baptize the latest of P&O’s R-ships[3]and to wish it safe journeys. Little did she know about the many Dutch babies who would open their eyes for the first time in the ship’s infirmary.
The SS Ranchi was intended for the London-Bombay mail service, hence the ship’s name of an Indian city. Apart from sailing to India, the Ranchi also cruised in the Mediterranean. In August 1939 she was requisitioned by the Admiralty for service as an armed merchant cruiser. At that time her after funnel was removed and guns were fitted. The ship sailed some 300,000 miles on patrol and escort duties until she was refitted as a troopship in 1943. The SS Ranchi participated in the invasion of Italy. Until she was
SS Ranchi
reconditioned again in 1947, Ranchi carried close to 55,000 troops within the Middle East area. During the last five active years of her life she carried immigrants, predominantly to Australia. In 1953 the ship was scrapped in Newport in Wales. On January 19 of that year, almost to the day 28 years after she was launched, the SS Ranchi was handed over to the demolition crews. She survived Lady Addis by less than a year.
But how about those Dutch babies?

The KNIL and their offspring
When the Royal Netherlands East Indies Army, commonly known as the KNIL, was disbanded in July 1950, the larger part of its personel had to be moved to the home country. And in a hurry please! The KNIL had been the military power in this former Dutch colony ever since it was established in 1830. In the aftermath of the Dutch supremacy over what is now called Indonesia, the KNIL (a.o.) was involved in the governments last throes before it was forced to turn over the remains of its power to the Indonesians and their leader/president Sukarno. For all civilians and military who would not swear allegiance to the new rulers, the situation became unpleasant, to say the least. So the Dutch government was forced to rapidly organize sufficient transportation capacity. One of their actions was to charter a number of ships among which the SS Ranchi. She made two voyages from Tandjong Priok, the port of Djakarta, to Amsterdam. The first trip departed from the Indonesian capital on August 29, 1950. The majority of passengers[4]consisted of KNIL personnel and their families. It is tempting to believe that those people were happy to return to the fatherland. But that ignores the fact that a large percentage of KNIL staff was born and raised in the East Indies. And now they had to travel to a country they only knew from stories and pictures.

Birth control
It is obvious that having to move thousands of people in a relatively short period of time, requires extensive planning. But to facilitate the planning proces one needs information. Information about the ship and about her passengers. The Ranchi file in the Dutch National Archives holds a letter from the KNIL quartermaster general, colonel K.A. Warmenhoven. 48 Days before departure the man possesses amazing information! Not only does he know how many KNIL wives are pregnant, he also knows when the delivery is due plus the composition of the families. It also implies that the troops at that time already knew on which ship they would be travelling. His letter mentions the following numbers.

Pregnant women expecting when
Men
Babies   < 1 year
1-3 years
3-8 years
Children >8 years
Total
August before departure
27
27
27
23
15
12
131
End of August
8
8
1
6
1
5
29
Early September
38
38
-
24
17
46
163
End of September
24
24
-
10
8
15
81
Early October
59
59
1
45
19
33
216
620

Speaking of intimate knowledge...
But the proof of the pudding is in the eating. How does the planning compare with real life. Based on these figures the quartermaster predicted 70 newborns[5]during the trip which lasted from August 29 u/i September 25. That was thought to be a bit much for the available medical staff. So he shifted a number of families to another ship thus aiming at less than 50 births for the SS Ranchi. The actual number turned out to meet his expectation. Therefore, all mothers and their sea babies will have received proper care.

But then there is the other question. How come that so many women were pregnant during the same period? Or was it just coincidence?
SS Ranchi with her rear funnel removed to allow guns being installed in 1939 
To answer that question one has to put the Ranchi passengers in the perspective of the events taking place in 1949 and 1950. Without going into detail, ever since the end of world war II there had been a warlike situation in the Dutch East Indies (or Indonesia if you like). Mr. Sukarno proclaimed independancy in August 1945. Nationalists fought the colonial rulers and the Dutch sent over 100,000 troups to restore the pre war situation. Forced by international pressure sovereignty was eventually transferred to the Indonesians. The calender reads December 27, 1949.
During the period prior to the peace talks many Indo-Dutch people no longer felt safe in the former colony. A vast number of families including those of KNIL personel,  did not choose to become Indonesian nationals. That left them no option but to leave. The exodus saw its peak in 1949 and 1950 when well over a 150,000 people moved (back) to Holland by boats mostly chartered by the Dutch Government. During the absolute peak year (1950[6]) every month 9,000 people boarded their ship in Tandjong Priok. Putting the average family at 4 persons results in 2250 families every month. A pregnancy percentage of 3 does not seem irrealistic, certainly if one appreciates that birth control possibilities then were not up to todays standards. For medical staffing reasons colonel Warmenhoven tried to gather as many “pregnant families” as possible on the fewest possible ships. Seen in this light all these pregnancies on the Ranchi do not seem special. So coincidence? I don’t think so.

In any case, the Ranchi passengers who were in the final stages of their pregnancy,were
Dutch newspaper article
probably happy to leave the uncertain circumstances in Djakarta. It would require the stork to make some ocean trips before the ship would harbour in Amsterdam. But storks are known for their flexibility. So when the SS Ranchi asked the IJmuiden floodgates to open on midnight of September 25 1950, 37 names had been added to the passenger manifest. Not surprisingly the Ranchi was nicknamed the Baby ship in the Dutch press. (It was number 2 because there was another baby ship[7] due about the same time.)

Nationality
Before listing all those newborns, there is always the question about the nationality of those born at sea. Well, I am afraid I can’t give you a clear cut answer because the issue is a complicated one. The nationality and the location of the ship may play a role, but it may also be that the passport of the parents is determining. The Ranchi is a British registered ship; in this case all parents involved hold a Dutch passport. There are countries with laws based on the right of soil principle (ius soli). In this case all babies have been born on British soil so all babies ought to be British nationals, should this principle be applied. However, Dutch laws have been based on the iussanguinis or the right of blood. So, despite other reports in the press[8], I assume all babies will be Dutch nationals.

Delivery at sea
SS Ranchi cabin
When the first ‘sea delivery’ took place the SS Ranchi had hardly left the Tandjong Priok terminal. The last one[9]happened in the often stormy Gulf of Biscayne almost four weeks later and nearly 16,000 kms or 8,600 miles to the cold north. But all babies had something in common, their place of birth was the SS Ranchi. A number of parents were so proud of that fact that they named their little one after the name of the ship, thirteen in total. Both boys and girls were given the names Ranchi, Ranchis, Ranchia or Ranchita, often in combination with a more traditional name. As a matter of fact, I saw one of those names in a death notice and it intrigued me. The name was completely unknown to me. So I checked a, or the I should say, Dutch first name database. But it hardly showed up.
Also the captain of the ship paid attention to what must have been a special trip for him as well. In his farewell letter to all passengers he said:
“I trust that all passengers, especially the little Ranchis and Ranchitas will remember this voyage to Amsterdam with pleasant recollection. I noticed since Aden the local storks have been very interested in this ship. I have personally seen dozens, which probably accounts for the additions to our passenger list.”
I doubt whether all these little ones will have any recollection about this trip. But I’m certain that the good wishes of the captain are no less well-intentioned.

The captain’s dozens
Below is a list of all babies born during this trip. Fortunately a note was made about the time[10]when each of these babies was born. Combining this with the ship tidings published in Dutch newspapers and the average speed of the ship (14 knots/hr), the approximate position of the ship when a particular baby was born, may be calculated. The original list also shows the place of birth of the parents. These have been incorporated in the lemma More facts and figures. Also the a’s, b’s and c’s between brackets are in reference to that lemma. The number at the beginning of each line refers to the number on the map[11]below.

#  Date/time birth        First/middle name (a)              Last name father (b)    Mother (c)
1  Aug 29, 20.50 hrs   Jane Ranchita                          van Muyen                  Kanaar
2  Aug 30, 07.15 hrs   Ranchi Edwardine                   Kruller                         Vos
3  Aug 30, 10.45 hrs.  Christiaan Victor Ranchis       Silvester                      v.d. Heiden
4  Aug 31, 04.45 hrs.  Elodie Wilhelmina Maria        Wins                            Heirman
5  Aug 31, 11.00 hrs.  Richard Edwin Ranchi             Muller                         Müller
6  Aug 31, 15.10 hrs.  George Rudolf                         Wagenaar                    Koster
7   Sep 1, 13.00 hrs.    Antoinette Ranchia                 Schwarzler                  Tumusu
8   Sep 1, 14.00 hrs.    Renie                                       Konings                       Pfaff
9   Sep 2, 10.15 hrs.    Harry Ranchi                          Hofstra                        Holsheimer
10 Sep 3, 08.10 hrs.    Esther Henriette Ranchita       Sprangers                    Veen
11 Sep 3, 11.00 hrs.    Hendrik                                   Eyk                             Tuininga
12 Sep 4, 07.15 hrs.    Xenia                                      Postma                        Drinhuyzen
13 Sep 4, 20.30 hrs.    Benjamin Cornelis Thomas     van Rossum                Vuursteen
14 Sep 6, 22.00 hrs.    Glenn Roy Thomas                 Weygers                      Binjola
15 Sep 7, 20.15 hrs.    Herman Otto                           Diesveld                      van Luyk
16 Sep 8, 08.30 hrs.    Maria Cornelia                        Schulte                        Rochani
17 Sep 10, 01.25 hrs.  Judy Maureen                         Wijnandts                    Zwart
18 Sep 10, 18.55 hrs.  Eric Ranchi                             Samson                        Reemer
19 Sep 11, 07.00 hrs.  Anna Marie                             Reggers                       Pirson
20 Sep 11, 18.30 hrs.  Robert Frank                           Cornelisz                     Heijne
21 Sep 12, 15.50 hrs.  Hedi Ranchi                            Evers                           Heldernisse
22 Sep 12, 16.55 hrs.  Albertus Maria                       Burger                         Nieuwenstein
23 Sep 12, 17.25 hrs.  Johanna Maria                        Burger                         Nieuwenstein
24 Sep 14, 02.47 hrs.  Eveline Ranchi                        de Jong                        Kramer
25 Sep 14, 17.15 hrs.  Victor Pieter Jon                     Woerlee                      van Woerden
26 Sep 16, 05.30 hrs.  Anna Margaretha                    Swerissen                    Hardy
27 Sep 16, 16.55 hrs.  Franklin Delano                      de Jong                        Kuypers
28 Sep 17, 11.45 hrs.  Sybilla Rosanne                      Nederbergh                 Herscheit
29 Sep 19, 22.25 hrs.  William Ranchi                       Neyendorff                 de Ceuninck 
                                                                                                                      van Capelle
30 Sep 20, 16.30 hrs.  James Patrick                          Wüstlich                      Koot
31 Sep 21, 09.30 hrs.  William Russell                       Klumpers                    Goudhuys
32 Sep 21, 18.30 hrs.  Maria Emelie Alida                 Varkevisser                 Verhoeff
33 Sep 22, 05.00 hrs.  Ranchi                                     Timmermans               Kühbauch
34 Sep 23, 00.45 hrs.  Margaretha Ranchi                 de Groot                      Samuels
                                    Nora
35 Sep 23, 00.30 hrs.  Peggy Careen                          van Munster                Roelofs
36 Sep 23, 00.50 hrs.  Reni Mathilde                         van Munster                Roelofs
37 Sep 24, 05.50 hrs.  Martin Theodoor                     Esser                          Wiegers

Some of these names are written differently in other sources. See also More facts and figures.

The plotted places of birth of the Ranchi 37
The plotted position of these births may be regarded as fairly accurate. In one case the exact position of the ship is known. It is the birth of Robbert Frank Cornelisz (#20). He had a note made on his own death circular: 18°33’ N, 39°43’ E. That position is shown on the Google map below (yellow pin).
There is also a report from the ship’s chaplain, his name is Mgr. F. Gitmans. He describes the christening of one of the babies[12]on September 8, 5 pm. He states the ship is then near the island of Socotra at the entrance of the Gulf of Aden (red pin). September 8 is also the birthday of baby Maria Cornelia Schulte (#16). Her time of birth is 8.30 am.
Both pins coincide with the positions on the map above.

The places of birth of babies #16 (red) and #20 (yellow)

More facts and figures
In the following survey[13] the first/middle names and the places of birth of the parents as well as other information collected from public sources has been added. The ‘#-numbers’ correspond with the baby list. Deviations from the baby list have been printed bold. * = born, † = died, m. = marries
#1 (b) Christiaan van Muijen *Indramajoe 10-9-1919, †17-9-2007, sgt KNIL; (c) Olga *Batavia
#2 (b) Edward Richard John *Rotterdam 11-11-1915, †12-12-2004, sgt KNIL; (c) Antje *Gombone
#3 (b) Marie *Amsterdam, adj OO KNIL; (c) Elodie Wilhelmina Catharina *Magelang
#4 (b) Herman *Den Haag, capt KL; (c) Sofia Louisa Petronella Maria *Noordwijkerhout
#5 (b) August Leonard Hendrik *Makassar, corp KNIL; (c) Editha Victorine Alexandrine *Semarang
#6 (b) Rudolf *Semarang, corp KM; (c) Amelia *Pangil
#7 (b) Alexander Daniel Emanuel *Banjoewangi, corp KNIL; (c) Augustine *Palembang
#8 (b) Johannes *Malang, corp KNIL; (c) Johanna *Malang
#9 (b) Jelte *Sneek, wmt KNIL; (c) Nelly Maria *Kertosono
#10 (a) †Den Haag 12-2-2015; (b) Cornelis Gerardus Anton *Düsseldorf 5-12-1906 corporal 4th battalion infantry, sgt major KNIL m. Bandoeng 3-5-1930 (c) Gerardine Alexandrine Sephina *Magelang 8-10-1908 clerk civil registration. 
Earlier the family travelled to Holland on MV Tegelberg on 23 May 1946. At the time they lived in Heerde near Apeldoorn. Before the end of that year they returned to Batavia in the Dutch East Indies.
#11 (b) Jan Cornelis *Z.O. Beemster, sgt major KNIL; (c) Antje *Ferwerderadeel
#12 (b) Rudolf Walter *Tjimahi 15-5-1913, corp KNIL m. Soerabaja 2-3-1949 (c) Henriette Johanna *Klaten 19-5-1911, †Eindhoven 21-11-1979
#13 (b) Anthonius *Ngawi, sgt major KNIL; (c) Aaltje *Reo (Timor)
#14 (b) Wijnand *Surabaia, sgt KNIL; (c) Erna *Solo
#15 (b) Hendrikus Johannes *Ambarawa 19-3-1910, †Almelo 17-2-1966, sgt major KNIL; (c) Elsa van Luijk *Cheribon 21-3-1914, †Almelo 24-6-1998
#16 (b) Jan *Tjilitjap, sld I KNIL; (c) *Medan
#17 (b) Jacob *Batavia, sgt major KNIL; (c) Martina Albertina *Batavia
#18 (b) David *Ambon, sgt KNIL; (c) Maria *Batavia
#19 (b) Hendricus Hubertus *Maastricht 2-5-1910, †Maastricht 28-1-1981, sgt major KNIL; (c) Maria Josephine *Gombong (Java)
#20 (a) sergeant major Dutch RN Robbert†Oss 13-10-2012; (b) Eddy Dick *Malang, corp KNIL; (c) Louise Antoinette *Semarang
#21 (a) †Den Helder 9-12-1988; (b) Harold *Blora (Java) 13-4-1925, †Den Helder 10-6-2003 matr I KM;(c) Silphy *Soerabaia
#22&#23 (b) Nicolaas Wilhelmus Josephus *Amsterdam 19-9-1921, †7-8-2003, sgt KNIL; (c) Johanna *Zeist 19-9-1921, †23-8-2009
#24 (a) †4-7-2005; (b) Leendert *Koepang (Timor), boatswain RN; (c) Eveline Anneke Cornelie *Kandangan (Borneo)
#25 (b) Arie *Utrecht 7-2-1922, lt1 Mariniers m. 22-5-1948 (c) Daniëlla Maria *Haarlem
#26 (b) August Antoine *Djockjakarta 28-8-1920, †7-4-1991, sgt KNIL; (c) WinniefredMargaret *Djakarta 29-8-1926, †5-7-1993
#27 (b) Hendrik Antoine *Djockjakarta, sgt KNIL; (c) Louise Helena *Tjimahi
#28 (b) Johannes *Amsterdam, sgt KNIL; (c) Leonie *Djockjakarta
#29 (a) Neyendorff†23-6-1983; (b) Paul *Djockjakarta, sgt KNIL; (c) Stanny *Soerabaia
#30 (b) George *Klaten, †Assen 4-7-2004, sgt KNIL; (c) Louise Erna *Poeasri
#31 (b) Wilhelmus *Den Haag 2-2-1919, †Ossendrecht 19-5-2008, sgt KNIL m. Batavia 16-3-1948 (c) Louise Goedhuys *Pekalongan 20-5-1927, †Twello 22-9-2001
#32 (b) Cornelis *Berkel, sgt KNIL; (c) Jacoba *Batavia
#33 (a) †San Francisco CA, USA 2-1-1988?; (b) Frederik *Den Haag ca 1916, †Dubuque IA, USA 11-9-1991, corp KNIL; (c) Cornelia Wilhelmina *Rogodjambi 6-6-1916, † Salisbury NC, USA 11-7-2008
#34 (b) Arie *Gorinchem, sgt major KNIL; (c) Maria Machaeta Saparia *Palembang
#35&#36 (b) Karel Eduard *Batavia, sgt KNIL; (c) Wilhelmine Theodora *Semarang
#37 (a) electrical engineer (b) Martinus Theodorus *Soerabaia 30-11-1912, A.O.O. KNIL m. Malang 14-1-1941 (c) Aurelia *Djockjakarta 15-9-1918, †Weesp 13-6-2005

Christening
Baptismal certificate
Baptizing on board of a ship is usually associated with Neptune, the god of the sea. That may be so but on the Ranchi the military authorities were so attentive to add both a pastor and a chaplain to the ship’s staff. Not only the parents of the newborns made use of their services, also older children have been christened on board. Here it concerns Johanna Wilhelmina van Dam, born in Djakarta on 24-2-1947. In memory of this event a Proof of Baptism was provided. On the document shown[14]the army pastor’s last name very appropriately is ‘Van Boven’. His name may be translated as ‘From Above’…

Arrival in Amsterdam
During the night from September 24 to 25, the SS Ranchi
Disembarkation in Amsterdam
reported her presence to the IJmuiden floodgates. Another three hours to go before she arrived in Amsterdam. Disembarkation started at the Javakade on 8.30 am. For many this was their first acquaintance with Holland. When walking down the gangway fathers carried their babies in cradles made of bulrushes. Subsequently they received a transport permit and milk for the little ones. The life of the ‘Ranchi 37’ was about to begin!

Epilogue
As I mentioned earlier the first name Ranchi until recently was completely unknown to me. Last February I saw this death notice in a Dutch newspaper (see below). Someone was born on board of the Ranchi [India?] in 1950. Somehow I felt that this had something to do with the turmoil that had taken place in the Dutch East Indies shortly after the second world war. Then I saw that the middle name of the deceased was Ranchita. This aroused my curiosity as well. The result of what I uncovered is before you.
Next August/September the ‘Ranchi 37’ will celebrate their 65th birthday. However, when writing this article I found that unfortunately six of them are no longer among us. Esther Henriëtte Ranchita Sprangers, the lady in the death notice and baby #10, is one of them.
Esther Henriëtte
Ranchita Sprangers when
she was 17 years old
Being a genealogist with a special interest in the Dutch East Indies[15], I feel the article is not complete without some genealogical details of the ancestors of the Sprangers family whose roots happen to be in the Antwerp area. 
I would therefore like to dedicate this article to them and especially to the memory of Esther Henriette Ranchita.

Male lineage
Below you will find the male lineage of Lambertus Sprangers. He is born during the second part of the 17th century, most probably in the Antwerp region. A marriage at the end of the 18th century causes the family to settle in Brabant in the southern part of the Netherlands.
~ = baptized, * = born, † = died, m. = marries, b. = buried, do. = daughter of.
 
Generation I

Lambertus Sprangers m. Antonia Crols

From this marriage:

Generation II

Lambertus Lamberti Sprangers ~ Schoten (B) 25-7-1706, b. Meerle (B) 5-12-1768, m. Meerle (B) 24-4-1736 Cornelia Gerards van Dun, ~ Meerle 26-3-1700, b. Meerle (B) 5-9-1764, do Gerardus and Joanna Verhoeven

From this marriage:

Generation III

Gerardus Sprangers ~ Meerle (B) 21-9-1738, † after 2-4-1786, m. Meerle (B) 7-1-1772 Jacoba Petri van Bechoven ~ Meerle 11-2-1748, b. 2-4-1786, do Petri Cornelii van Beckhoven and Anna Maria Petri van Dun

From this marriage:

Generation IV

Lambertus Sprangers ~ Meerle (B) 20-11-1772, † Princenhage 14-6-1844, carpenter, m. Princenhage 11-9-1796 Adriana Cornelis Bastiaan(s)sen, ~ Princenhage 31-1-1774, † Princenhage 25-12-1833, do Cornelij Bastiaensen and Adriana Christiane

From this marriage:

Generation V

Adrianus Sprangers, *Princenhage 19-10-1799, †Princenhage 20-7-1879,  timmerman, m. Princenhage 10-2-1825 Cornelia Houtermans, *Princenhage 4-3-1797, †Princenhage 4-4-1871,  do Joannis, taylor, and Catharina van de Gronde

From this marriage:

Generation VI

Gerardus Johannes Sprangers, *Princenhage 12-12-1829 † Princenhage 21-4-1894 m. Princenhage 18-5-1865 Willemijna van de Made, *Princenhage 8-4-1839, † Princenhage 14-2-1891, maidservant, do Cornelis and Johanna Horrevoets

From this marriage:

Generation VII
Cornelis Adrianus Sprangers * Princenhage 27-2-1870, drummer, bagman, m. Utrecht 23-12-1896 Maria Helena Jaick * Sonnborn (D) 21-5-1868 do Anton, foreman, and Maria Müller
From this marriage:



Generation VII
Cornelis Gerardus Anton Sprangers *Düsseldorf (Gmy) 5 Dec. 1906, † Den Haag 22 Dec. 1983, corporal 4th battalion infantry Tjimahi, sergeant major KNIL, bailee, m. Bandoeng 3 May 1930 Gerardina Alexandrine Sephina Veen *Magelang (NI) 8 Oct. 1908, clerk civil registration
The couple had 10 children of which 9 girls. For reasons of privacy I will not publish all available data.
Children from this marriage:
8.      Eugenie Charlotte Annemona * Apeldoorn 1 Oct. 1946, † 1994, m. 17 Dec. 1969
10.Esther Henriëtte Ranchita * on board SS Ranchi 3 Sep. 1950, † The Hague 12 Feb. 2015

Earlier I wondered whether it was a coincidence that so many pregnant women were all together at the same time on the same ship. I argued why it was not. Let me try another one. Thirteen babies on the SS Ranchi have been given a Ranchi-like name. Would you believe that SS Ranchi launching Lady Addis gave birth to thirteen children[16]? And that one was named Henrietta? Coincidence? Well, I leave that up to you.

Update Apr. 13/14, 2015
More facts and figures
#5 (b) August Leonard Hendrik *Makassar 26-8-1921, †Amsterdam 6-7-1990, korp KNIL m. Watampone 14-8-1946 (c) Editha Victorine Alexandrine *Semarang 23-4-1924, † 15-3-2007
The place of birth of baby #5 (purple): 02°08’ S, 96°10’ E
With my thanks to R.E.R. Muller (#5).

Update Apr. 24, 2015
Nationality
In the Dutch version of this post I added a number of (British) documents about the subject of  the dual nationality.

More facts and figures
#4 (b) Herman *Den Haag 2-8-1917, † 17-2-1999, kapt KL; (c) Sofia Louisa Petronella Maria *Noordwijkerhout
#11 (b) Jan Cornelis *Z.O. Beemster, sgt majoor KNIL tr. Bandoeng ?-8-1939 (c) Antje *Ferwerderadeel
#17 (b) Jacob *Batavia 25-11-1915, † 2001, sgt majoor KNIL tr. 1939 (c) Martina Albertina *Batavia 1918, † 1988
#28 (b) Marinus Johannes *Amsterdam 11-3-1913, † IJmuiden 16-1-2013, sgt KNIL tr. Singapore 6-3-1947 (c) Auguste Leonie *Djockjakarta 28-9-1908, †Nieuw Vennep 30-9-1986

Male lineage 
In the male lineage Sprangers significant changes have been made to all generations after generation IV! Also a Veen lineage has been added.

Literature:
Landed families of Britain and Ireland, http://landedfamilies.blogspot.com/2013/06/45
P&O Heritage, ship fact sheet Ranchi, http://www.poheritage.com/
Dutch National Archives Archive inventory 2.13.103 inv.nr. 178, 220, 299, 302
The site of Herman van Oosten: http://www.passagierslijsten1945-1964.nl/
The site of the Royal Dutch Library: http://www.delpher.nl/



[1] Photo ex http://www.npg.org.uk/
[2] The Peninsular and Oriental Steam Navigation Company
[3] SS Ranpura, SS Rawalpindi and SS Rajputana
[4] Some 973 passengers all together of which 781 KNIL related
[5] 8+38+24. Based on these figures and the duration of the trip, my guess would have been 56.
[6] In 1950 a total of 95 ships left for The Netherlands, carrying over 100,000 passengers.
[7] SS Goya
[8] Leids Dagblad, 26 September 1950
[9] Most mothers have been assisted by Lt. 2nd class W.L.R. Loomans MD from Venlo. Limburgs Dagblad 26 September 1950
[10] Presumably this is the ship´s local time.
[12] According to the chaplain the names of this baby are Antoinetta Maria Ranchitta. Presumably he means baby #7,  Antoinette Ranchia Schwarzler.
[13] The letters (a), (b) and (c) refer to the baby, the father and the mother respectively. *, † and m stand for born, died and marries.
[16] 1) Thomas, 2) Elizabeth (Betty), 3) Charles Thorburn, 4) Robina Scott, 5) William, 6) Susan, 7) George Herbert, 8) Henrietta Mary, 9) Margaret Kathleen, 10) Jean Ellison, 11) Rachael Forrester, 12) John Mansfield, 13) Richard Graham


↧

Op een rommelmarkt gevonden

May 5, 2015, 7:59 am
$
0
0
Ergens tussen de 15 en 20 jaar geleden kwam ik op een rommelmarkt bijgaand Delfts blauw bordje tegen. De diameter is 21 cm.
In al die jaren ben ik er niet achter gekomen wie de genoemde personen zijn. Wie kan daarover wat genealogische duidelijkheid verschaffen? De tekst doet vermoeden dat Jennij Zeller en Cor Molenaar een echtpaar zijn geweest en heel misschien dat ze in Amsterdam getrouwd zijn.
Evenmin is helder wie de op de achterzijde genoemde waarschijnlijk gulle gevers Jo en Henk zijn.
Tot op heden is bij WieWasWie geen meisje Zeller te vinden die op 17-9-1901 geboren is. Hetzelfde geldt voor een Molenaar van 9-8-1894.. Wel eentje die geboren is op 9-12-1894 maar je mag toch aannemen dat de datum op het bordje correct is. Ook bij Delpher geen resultaat.
Tips graag naar patmiebies at gmail dot com of via de comment-link onderaan dit blog.
↧

Het geheim van de rommelmarkt opgelost

May 17, 2015, 6:35 am
$
0
0
Al geruime tijd vroeg ik mij af wie toch de personen waren die op mijn rommelmarktbordje genoemd worden. En zowaar, ik wijd er één blogjeaan en Henk van Kampen, op Twitter bekend als @h_vk, zet mij op het goede spoor. Dank!
Hieronder het verhaal van het bordje, voor zover mij dat nu bekend is.

Eerst maar iets waar ik nog steeds niet achter ben n.l. wie het bordje heeft beschilderd. De goede man, of vrouw, heeft heel behulpzaam zijn of haar initialen op de achterkant gezet. Daar lijkt te staan: PvB of heel misschien, maar dat denk ik niet, P.B.
Helaas, in het bekende werk Nederlandse keramiek- en glasmerken 1880-1940, komt PvB niet voor. Het zou natuurlijk een schaaltje kunnen zijn van een kunstenaar die na 1940 begonnen is. Maar daar geloof ik in dit geval niet zo in. Dus zijn/haar naam blijft nog even een vraagteken.

Op basis van gevonden gegevens in voornamelijk het Stadsarchief Amsterdam, kan de volgende tijdlijn van gebeurtenissen in het leven van Cor en Jennij samengesteld worden.

Tijdlijn
Aanvraag paspoort C.J.R. Molenaar
9-8-1894 geboorte Cornelis Jacobus Romanus Molenaar in Hoorn
17-9-1901 geboorte Jenneke Geertruida Zeller in Wageningen
7-3-1913 Cor wordt vrijgesteld van dienst (broederdienst)
14-10-1922 Cornelis en Jenneke trouwen in Petershagen (D)
15-8-1923 geboorte van dochter Geertruida Margaretha Molenaar in Eggersdorf (D)
10-8-1933 vestigt het gezin zich in Amsterdam in de Mercatorstraat 3; ze komen met z’n drietjes uit Eggersdorf
28-12-1934 verhuizing naar Hudsonstraat 147 hs; het gezin bestaat uit 3 personen
27-5-1936 verhuizing naar Hoofdweg 426 hs; het gezin bestaat uit 3 personen
22-3-1939 verhuizing naar Groenburgwal 33 1h; het gezin bestaat uit 3 personen
29-4-1941 verhuizing naar Nieuwendijk 84 I; het gezin bestaat uit 2 personen
19-7-1941 Cor krijgt persoonsbewijs (PB) nr. 347530, dochter Geetruida nr. 347564
26-8-1941 Jennij krijgt PB nr. 577474
17-2-1942 Cor vraagt een paspoort aan (voor Duitsland)
18-2-1942 Cor kan zijn paspoort ophalen
23-2-1942 Cor vertrekt in het kader van de Arbeitseinsatz naar Hamburg en wordt te werk gesteld bij Mij Noorderveld[1]
25-2-1943 inbraak bij Jennij Zeller op de Nieuwendijk 84 I
Aangifte van de inbraak bij Jenneke Zeller op 27-2-1943
27-2-1943 doet Jennij kort na 6 uur ’s avonds aangifte van de inbraak bij de politie
28-3-1945 dochter Geertruida overlijdt in het Kreiskrankenhaus in Krumbach (D) o.m. aan roodvonk. Ze woont op dat moment in Breslau, tegenwoordig het Poolse Wroclaw.
27-6-1978 Cor overlijdt in Amsterdam
7-8-1986 Jennij verhuist naar Roetersstraat 2, het Dr. Sarphatihuis waar later o.a. Ramses Shaffy verbleef
10-2-1989 Jennij overlijdt in Amsterdam

Het verhaal o.b.v. de tijdlijn
Bij nadere beschouwing van al deze gegevens, is er aantal opvallende zaken die allemaal om één thema draaien: Duitsland.

Voor Duitsland heeft het echtpaar kennelijk een zekere fascinatie. Om (mij) onduidelijke redenen vindt het huwelijk van Cor en Jennij in 1922 plaats in het Duitse Petershagen, iets ten oosten van Berlijn. Dochter Geertruida wordt bijna een jaar later in Eggersdorf geboren. Dat lijken twee verschillende plaatsen maar de volledige naam van Petershagen is Petershagen-Eggersdorf.
In 1933 keert het hele gezin terug uit Eggersdorf. Tot ergens tussen maart 1939 en eind april 1941 blijven ze met z’n drietjes geregistreerd in Amsterdam maar op het adres Nieuwendijk 84 I blijkt dochter Geertruida in april 1941 vertrokken. Waar naartoe is niet helemaal duidelijk. Wanneer zij tegen het eind van de oorlog komt te overlijden, woont ze in het dan Duitse Breslau. Maar omdat zij eind augustus 1941, dat is minimaal 4 maanden nadat zij aantoonbaar het ouderlijk huis had verlaten, nog een persoonsbewijs uitgereikt krijgt, moet zij toen nog in Nederland geweest zijn. Overigens overlijdt Geertruida slechts 21 jaar oud in Krumbach, een plaats in de buurt van München en bijna 800 km van Breslau. Zij staat dan te boek als ‘technisch tekenaar’. En dat is iets heel anders dan lingerienaaister, het beroep dat op haar persoonskaart genoemd staat.

Het Duitse aspect komt ook terug bij het aanvragen van een paspoort door Cor. We schrijven 17 februari 1942. Een dag later is het klaar, kom daar vandaag de dag nog maar eens om. Op het aanvraagformulier staat genoemd dat het paspoort is bedoeld voor reizen naar Duitsland. Een paar dagen later, op 23 februari, wordt duidelijk wat die reis inhoudt. Cor’s naam komt voor op een lijst van het Gewestelijk Arbeidsbureau voor plaatsing van arbeidskrachten in Hamburg.
Transportlijst arbeidskrachten Duitsland 23-2-1942
Het woord Arbeitseinsatzzal sommigen nog bekend in de oren klinken. Voor anderen: dat was de door de Duitsers verplichte tewerkstelling van mannen in Duitsland met als doel om de Duitse productie van wapens tot en met gebruiksartikelen op peil te houden. Immers, Duitse mannen waren nodig aan het front. Toen die Arbeitseinsatz eenmaal verplicht was, doken velen onder. En daar zit nu net het merkwaardige aan het vertrek van Cor naar Duitsland. Toen hij in februari 1942 afreisde (een germanisme is hier wel op z’n plaats) was dat verplichte vertrek nog niet aan de orde. Die dwang begon pas in maart daarna.
Hoewel er ook voor die tijd al geworven werd voor werk in Duitsland, lijkt de conclusie onontkoombaar dat Cor vrijwillig vertrok…
Nu was het niet ongebruikelijk voor steuntrekkers om, al dan niet onder druk van het Arbeidsbureau, ook voor maart ’42 al in Duitsland te gaan werken. Maar dat lijkt hier niet het geval; op de vertreklijst wordt niet aangegeven dat Cor een steunnummer heeft. Bij anderen is dat wel het geval. Zijn vertrek naar Duitsland blijft dus merkwaardig.

Tijdens alle naspeuringen heb ik niet boven water kunnen krijgen wie de Jo en Henk zijn, die op de achterzijde van het bordje genoemd worden. Het is logisch te veronderstellen dat die mensen tot de nabije familie behoren. Daarom heb ik van beiden alle broers en zusters op een rijtje gezet. Maar ook combinatie met aanwezige zwagers en schoonzusters levert geen Jo & Henk-koppeltje op. Dus voorlopig, helaas.

Stamreeks 
Hoewel het echtpaar Molenaar-Zeller een belangrijk deel van hun leven in Amsterdam heeft doorgebracht, zijn beiden geen “echte Amsterdammers” (van geboorte). Jennij komt uit Wageningen en Cor uit Hoorn. Dat laatste verbaast niet zo, Molenaar is een goede Noord-Hollandse naam. Denk maar aan de eigenaren van het ooit befaamde Wastora (wasmachines, stofzuigers, radio’s) in Zaandam en tevens oprichters van de voetbalclub AZ’67 te Alkmaar, Cees en Klaas Molenaar.
Ik ben niet zover gegaan om te zien of er ook een familierelatie tussen Cor, Cees en Klaas bestaat maar onmogelijk is dat zeker niet. Wel heb ik een stamreeks van Cor samengesteld en die is zo Noord-Hollands als het maar zijn kan.

Huwelijk Claas Alberts x Anna Cornelis Boon 
Generatie I
Claas Alberts [Molenaar]
tr. Wervershoof 30-1-1763
Antje Cornelis/Crelis Boon
Uit dit huwelijk:

Generatie II
Bij deze generatie de aantekening dat een “buurman” en een “bekende” van zoon Jacob bij zijn overlijden verklaren a) dat hij geboren is in Andijk en b) dat hij de zoon is van Klaas Alberts Molenaar en Antje Jans Boon. Deze gegevens uit de 2e hand zijn waarschijnlijk niet geheel juist.
In Andijk is zijn doop niet te vinden maar het ziet er naar uit dat er in Andijk überhaupt geen RK-dopen plaatsvonden maar wel in Wervershoof. Daar is de doop te vinden van Jacob met de aantekening “Bang”. De betekenis daarvan is dat hij afkomstig was uit De Bangerd[2], een buurt onder Andijk. Dus dat hij zelf vond en vertelde, dat hij van Andijk was, is wel te verklaren. De naam ‘Molenaar’ is mogelijk rond 1811 aangenomen. Die was dus bij het overlijden van Jacob volkomen accepté maar bij het huwelijk van zijn ouders nog niet in zwang.
Ook bij het patroniem ‘Jans’ een vraagteken. In de doopinschrijving van Jacob staat ‘Crelis’. En dat komt weer overeen met de ‘Cornelis’ die in de trouwinschrijving van Jacob’s ouders genoemd staat.
Hoewel ik gezocht heb naar andere personen in de doop- en trouwboeken van Andijk en Wervershoof die in aanmerking zouden kunnen komen als ouders van Jacob, heb ik die niet gevonden. Desalniettemin een klein voorbehoud voor generatie I en de doopdatum van Jacob.

Huwelijk Jacob Klaasz Moolenaar x Afje Pieters Ruijter

Jacob Klaasz Moolenaar, geb. Andijk/ws ged. Wervershoof 6-3-1771, RK, overl. Andijk 9-4-1847
tr. Wervershoof 22-1-1797, RK
A(e)(a)fje Pieters Ruijter, ged. Wervershoof 21-4-1777, RK, overl. voor 9-4-1847, dv Pieter Dirksen en Aefje Jacobs
Uit dit huwelijk:

Generatie III
Klaas Molenaar, geb. Wervershoof 2-4-1807, dagloner
tr. Medemblik 4-5-1828
Catharina Kaldenbach (ook: Kaltenbag), geb. Hoorn 24-2-1805, overl. Medemblik 9-1-1849 dv Hermanus Kaltenbag en Maria van Voorst
Uit dit huwelijk:

Generatie IV
Jacobus Molenaar, geb. Medemblik 15-12-1829, overl. Wervershoof 22-12-1878, dienstknecht, arbeider
tr. Wervershoof 28-1-1859
Gepje Gerrits, geb. Westwoud 11-12-1828, overl. Wervershoof 31-12-1874, arbeidster, dv Gerrit en Antje V/Fertelman
Uit dit huwelijk:

Generatie V
Nicolaas Molenaar, geb. Zwaag 10-12-1862, landbouwer, overl. Hoorn 24-5-1924
tr. Hoorn 14-10-1889
Margaretha Geertruida Groot, geb. Hoorn ca 1865, overl. Hoorn 29-3-1901, dv Cornelis en Geertje Schouten
Uit dit huwelijk:

Generatie VI
Cornelis Jacobus Romanus Molenaar, geb. Hoorn 9-8-1894, RK, betonvlechter, overl. Amsterdam 27-6-1978
tr. Petershagen (D) 14-10-1922
Jenneke Geertruida Zeller, geb. Wageningen 17-9-1901, NH, overl. Amsterdam 10-2-1989 dv Willem Philip en Geertrui Sip
Uit dit huwelijk:        

Generatie VII
Geertruida Margaretha Molenaar, geb. Eggersdorf (D) 15-8-1923, RK, lingerie-naaister, technisch tekenaar, overl. Krumbach (D) 28-3-1945 (oorzaak: o.m. roodvonk)
 
Overlijdenscertificaat Geertruida M. Molenaar
Voor zover mij bekend zijn er geen direkte afstammelingen van het echtpaar Molenaar-Zeller meer in leven. Dat lijkt mij een sluitende verklaring voor het feit dat ik, ondanks oproepen hier en daar, nooit enig bericht heb gehad van mensen die in het schaaltje geïnteresseerd zijn.

Voor op- en aanmerkingen kunt u terecht bij patmiebies at gmail dot com of door gebruik te maken van de comment link hieronder.

Update 20 mei 2015:
Iemand suggereerde dat het Duitse element in de familiegeschiedenis van Cor en Jennij veroorzaakt zou kunnen zijn door de mogelijk Duitse achtergrond van de Zellers. Wanneer je een paar generaties teruggaat blijken de Zellers lang in Den Haag gezeten te hebben en daarvoor in Breda. Daar laat ene Andreas Zeller een kind dopen. Andreas is soldaat in het tweede Bataljon Zwitsersche Gardes. Zo hij al van Duitse komaf zou zijn, dan is dat ruim 135 jaar voordat Cor en Jennij in Petershagen trouwden. Het is dus weinig waarschijnlijk dat dit gegeven aanleiding zou zijn om een bijzondere liefde voor Duitsland op te vatten.
17-1-1786: Andreas Zeller, soldaat


[1] Hoewel velen bij dit bedrijf zijn te werk gesteld, heb ik de aard van dit bedrijf niet kunnen vaststellen. Ook op een kaart van Hamburg, met daarop alle (?) bedrijven die in de oorlog gebruik hebben gemaakt van dwangarbeiders, komt de Mij Noorderveld niet voor. Zie http://www.zwangsarbeit-in-hamburg.de/
[2] Bangerd betekent boomgaard
↧

Castricum - Maastricht

May 26, 2015, 1:27 pm
$
0
0
Voordat ik aan een beschrijving van onze 2015-vakantie begin, eerst een paar woorden over hoe ik dit blog vorige jaren deed en dit jaar zal doen. Mijn blogs tot op heden kwamen tot stand met behulp van Jeanne's i-Pad. Die mocht ik dan lenen. Al rap bleek dat Apple en Google technisch gezien inderdaad niet bijster goed samenwerken (dit blog is een Google-dingetje). Een Apple toetsenbord is sowieso al een vliegende wanhoop. Proberen om een foto in je blog te downloaden en vervolgens op de goede plaats te krijgen, is helemaal een prestatie van formaat. Dat was ik dus knap zat!
Nu is het niet mijn gewoonte om hier allerlei technische zaken aan te bevelen maar voor het mini-pctje dat ik heb aangeschaft, niets dan lof. Het is een ASUS EeeBook F205TA met de minieme afmetingen van 28,6 x 19,3 x 1,8 cm, een scherm van bijna 12 inch en een gewicht van minder dan een kilo. En het prettige is dat er een accu in zit die, echt waar, 10 uur meegaat. Al met al een ideaal dingetje voor op reis. En omdat ie op Windows-8 draait is Google geen enkel probleem. Genoeg over dit eveneens mini geprijsde pctje.

Aanvankelijk waren we van plan om de eerste nacht in Leuven (B) door te brengen. Waarschijnlijk is daar iets feestelijks aan de hand maar voor de nacht van vandaag op morgen was er geen kamer meer te krijgen. Althans niet in het deel van Leuven waar wij wilden zijn (bij de Bondgenotenlaan). Dus daarom toch maar naar Maastricht en dat is geen straf.
Stolpersteine in de Grote Staat
De reis daar naar toe verliep probleemloos. Geen files, geen drukte, helemaal niks. Ook geen zon en naar verluid scheen die wel in Heiloo. Afijn, so be it.
In Maastricht ligt de horeca nog uit te hijgen van de Pinksterdrukte, het was er rustig maar zeker niet stil. Hier en daar noteerden we wat zaken die we nog niet eerder gezien hadden. Allereerst een aantal zogenoemde Stolpersteine oftewel struikelstenen. Ze herinneren aan de omgekomen Joden die in het pand woonden waarvoor die stenen in de stoep zijn aangebracht. Vaak is er helemaal geen graf van deze mensen maar op deze manier blijven ze toch voortbestaan. Op de één of andere manier doet zo'n bijna tot as vergane peuk dan toch wat macaber aan...
De andere nouveauté die wij aantroffen was het wat bijzondere zebrapad bij het Vrijthof. Waarschijnlijk een afscheidscadeautje van de bevolking aan scheidend burgemeester Onno Hoes.
Ook merkwaardig, maar van een andere orde, is de naam van de straat naast de basiliek van Sint Servaas: Vagevuur. Je zou toch denken dat zo'n naam door de pastoor van dat RK-instituut niet met veel instemming zal zijn ontvangen. Maar kennelijk heeft hij het niet kunnen tegenhouden. Zeker veel zondaars in de gemeenteraad.
Vagevuur
Morgen door richting Frankrijk via Luik en Luxemburg. Indien mogelijk zal ik elke dag een kaartje toevoegen met daarop een rode lijn. Die eindigt in het punt waar we dan zijn zodat jullie een beetje idee hebben waar we zitten. Deze keer dus t/m Maastricht. Tot morgen (als we Wi-Fi hebben tenminste).

NB Voor mensen die de foto's wat klein vinden, je kunt er op klikken...












↧
↧

Maastricht - Epinal

May 27, 2015, 1:43 pm
$
0
0
Epinal Place des Vosges
Epinal Centre
Was je ooit in Epinal? Wij niet maar nu wel. Altijd gedacht dat de Moezel alleen maar in Duitsland stroomde maar hier is ie ook ruim aanwezig en niet zo zuinig ook. Maar laten we bij het begin beginnen. Van Maasticht via Luik (waar is die rondweg toch gebleven?) naar Luxemburg. Daar is de euro 95 welgeteld € 1,266/liter. Al zou ik maar een liter nodig hebben, dan nog ...
Daarna Metz en Nancy en zo'n 80 km verder doemt Epinal op. Echt een leuk stadje. Omdat we redelijk vroeg zijn weten we nog net een hotelkamer te bemachtigen. Morgen begint het Festival des Imaginaires en dat schijnt hotelkamers te vreten! Maar wij zitten prettig in het oude centrum, in hotel La Basilique. Het heeft slechts twee sterren maar het terras en vele restaurantjes behoren tot de belendende percelen, Je hoort ons dus niet klagen. Voor de kenners is op bijgaande foto Jeanne te onderscheiden, mogelijk schuil gaand achter een glas Chardonnay. Maar dat kan van mij geweest zijn.
's Avonds genoten van een heerlijke choucroute. De Vogezen zijn per slot van rekening deel van de Elzas en voor de lokale zuurkool mogen ze mij altijd wakker maken.
Basilique de Saint-Maurice
Basilique de Saint-Maurice
Wanneer je in hotel La Basilique slaapt ontkom je natuurlijk niet aan een bezoek aan de die basiliek. En in al z'n eenvoud is het een fraaie kerk. Basiliek van Saint-Maurice heet ie voluit. Hoe men in de 16e eeuw die gewelven heeft gebouwd, indrukwekkend!

Morgen verder zuidwaarts, waar we zullen eindigen is nog onduidelijk. Hopelijk houden de blauwe luchten en de aangename temperaturen van Epinal ons gezelschap. Tot morgen, Wi-Fi dienende.




↧

Epinal - Lons-le-Saunier

May 28, 2015, 12:54 pm
$
0
0
Lons-le-saunier
Lons-le-Saunier
Hedenochtend in Epinal ook een blauwe hemel maar toch nog wat frisjes: 17 graden. Zonder nou echt te weten waar we vandaag willen eindigen, de weg naar Besancon ingeslagen. Blauwe luchten en naarmate we verder zuidwaarts komen, stijgt de temperatuur. Besancon ziet er naar onze smaak niet heel gezellig uit, althans niet het gedeelte waar wij binnen rijden. Daarom na een korte wandeling door naar Lons-le-Saunier. Lang geleden zijn we daar wel eens geweest maar daar herinner ik me niets meer van. Volgens Jeanne is dat niet zo lang geleden geweest dus daarom mijn vakantieboekje er maar op nageslagen. En inderdaad, in 2013 waren we ook hier, op 30 mei. Een ernstig geval van verdringing dus. Jeanne wist zich zelfs te herinneren dat het toen pokkenweer was. Ook dat klopte, in het boekje staat 13 graden genoteerd en nu hebben we er 21! En wat we dit jaar ook hebben, is een markt en geen kleintje ook. Jeanne blij en ik de Spaanse vlag rijker, de buren in Toren 2/3 en in het bejaardenhuis kunnen weer een nieuwe vlag tegemoet zien.
Lons is best een aardig stadje met een vrolijk centre ville. De lokale wijn uit de Jura is niet geheel mijn smaak maar de lokale kaasfondue, we zitten in de Comté, is er niet minder om.
Het plan is om morgen via Orgelet verder naar het zuiden te trekken. Vlak bij Orgelet heb je een schitterend uitzicht over een paar meren en die willen we nog wel weer een keertje zien. Tot morgen dus.

↧
Search

Lons-le-Saunier - Valence

May 29, 2015, 1:59 pm
$
0
0
Place d'Université, Valence
Place d'Université, Valence incl. Jeanne
Vanuit Lons eerst naar Orgelet waar we .lang geleden ook wel verbleven. Het hotel is er nog maar de naam is inmiddels gewijzigd; Le Vieux Pressoir is niet meer. Wel zou het fraaie uitzicht op het Lac de Vouglans er nog moeten zijn maar helaas, de parkeerplaats met het fraaie uitzicht werd in beslag genomen door een horde wegwerkers. Doorrijden dus maar. Een eindje verderop ligt de giga-stuwdam, de Barrage de Vouglans. Maar die is niet half zo spectaculair.
Via fraai landschap en een stukje autoroute (A43/A48/A49) komen we uiteindelijk in Valence. En we hebben weer geluk. Ook dit Rhonestadje heeft een fraai, oud centrum dat best de moeite waard is om gezellig doorheen te wandelen. De temperatuur is inmiddels tot voor ons ongekende waarden gestegen: 28 graden! Tot onze verrassing toch een paar spetters regen gehad en een klap onweer. Maar vanavond, ondanks een beetje dreiging, lekker buiten gegeten.
Morgen door naar de olijvenhoofdstad van de wereld. Zo noemen de inwoners van Nyons de stad tenminste.

↧

Valence - Nyons

May 30, 2015, 1:19 pm
$
0
0
Thevenet en Merckx
Bernard Thevenet (l) en Eddy Merckx, Tour 1975
Van Valence (zeker voor herhaling vatbaar) binnendoor naar Nyons in de Drome, het is minder dan 100 km. De lucht is blauw, de temperatuur hoog (32 gr.) en onze kamer in hotel Colombet klaar. Dit is nog zo'n ouderwets, degelijk familiehotel gerund door de familie Thevenet. Of het familie van Bernard T. is weet ik niet. Bernard was ooit een gevierd tourrenner. Maar in ieder geval ligt er nog echt briefpapier van het hotel op de kamer, dat zie je nog maar zelden.
In Nyons lijkt het of de tijd heeft stilgestaan. Zo te zien is er weinig veranderd in het stadje. De eigenaar van ons vaste lunchrestaurantje is er ook nog steeds. Jeanne constateert dat hij nog immer dezelfde broek aan heeft... Je moet er maar oog voor hebben.
We blijven hier drie nachten, even uitpuffen van alle vermoeienissen. Of er alle dagen wat te schrijven valt, jullie zien het wel. Of niet.
Eygues
De Eygues bij/in Nyons

↧
↧

Nyons

May 31, 2015, 2:05 pm
$
0
0
Op het gevaar af vervelend te worden, het was hier weer boven de 30 graden. Celsius wel te verstaan. Naar verluid komt er ook in Nederland een hittegolf aan. Maar, belangrijker nog, zondag is hier ook een beetje marktdag. Niet zo massaal als op donderdag maar toch. We slaan dan onze jaarvoorraad zeep (Savon de Marseille) in en Jeanne nog een paar blouses die ze echt niet kon laten hangen. Ook het bekende aardewerk uit Crestet wordt hier ruim aangeboden.
's Middags beleefde ik mijn finest hour. We zochten een parkje op om daar in de schaduw wat bij te komen van lunch en warmte. We kwamen terecht aan de rand van een jeu de boules-baan. Daar werd ik uitgenodigd door een Frans, op André Hazes gelijkend heerschap, om mee te doen. Na enig beleefd tegenstribbelen, je wilt die Fransen niet meteen een minderwaardigheidscomplex bezorgen, heb ik hem zijn zin gegeven. Het zal niet verbazen dat ik uiteindelijk de beste Hollander van het gezelschap bleek te zijn.
Peter geheel rechts
Jeanne heeft geprobeerd e.e.a. met haar telefoon te vereeuwigen maar dat blijken toch wat vage plaatjes geworden te zijn. Voor het nageslacht laat ik er hier toch maar eentje zien.
's Avonds bij het diner van een lekkere rosé uit Vinsobres genoten. Ooit waren wij daar met onze Amstelveense achterburen incl. Pascal en Thierry op de Camping Domaine du Sagittaire. Mooie tijden waren dat. De eigenaar van ons etablissement vanavond zal het daarom niet erg vinden dat we de roséverpakking ter herinnering hebben meegenomen.
A demain.
↧

Nog een keertje Nyons

June 1, 2015, 2:10 pm
$
0
0
Le Pont Roman, de bouw begon in 1340
Langzamerhand zijn we doende weer mentaal afscheid te nemen van Nyons. Vanmiddag een laatste lunch bij Le Petit Square genoten. Bij tripadvisor.com is te zien hoe we over die gelegenheid denken. Van harte aanbevolen dus. Vanavond tegen betaling bij de lokale Vietnamees te gast geweest. Zo'n man weet nog wat service is. Wanneer alleen ik een tussengerecht bestel, komt hij met een apart bordje pour Madame aan. Die moet natuurlijk ook even proeven. Na een demonstratie eetstokje-worstelen van de man wiens ouders waarschijnlijk aan de slag bij Dien Bien Phoe ontsnapt zijn, doen we ons tegoed aan superbe Vietnamese spring rolls, de moeder aller loempia's. 's Mans potje sambal is niet meer. Jeanne krijgt nog een overheerlijke mango aangesmeerd en ik doe het met een portie lychee. Na achterlating van een luttele bijdrage aan de verdere ontwikkeling van de Vietnamese minderheid in Nyons, gaan wij huiswaarts.
De ochtend hebben wij doorgebracht bij een uit de 14e/15e eeuw stammende Romeinse brug, gelegen in de buitenwijken van Nyons. Als je de foto goed beschouwd is het een fenomenaal bouwwerk waar nog dag in, dag uit auto's overheen rijden.
Morgen weer op pad richting Middellandse Zee.
Ook in het donker is Nyons nog mooi

↧

Nyons – Agde

June 6, 2015, 2:14 am
$
0
0
2 juni

Cap d'Agde
Cap d'Agde
Na een paar aangename dagen in Olive City rijden we via Orange richting Middellandse Zee. Het doel is Sete. We waren daar vorig jaar ook in een aangenaam hotel aan de kust. Beiden hebben we het zelfde hotel voor ogen. Het is via een TomTom POI (point of interest) te programmeren dus dat kan niet missen. Wie schetst onze verbazing dat we midden in het zeer drukke centrum van Sete uitkomen! Geen boulevard in zicht en parkeerplaatsen ho maar. Daarom maar wat rond gereden en vervolgens door naar Cap d’Agde, 20 km verderop. Daar een puik hotelletje gevonden en toen maar eens gaan kijken wat er te beleven is. Bij le vieux port niet veel maar bij die andere haven des te meer. Het is goed te zien dat hier in de Franse zomer heel veel vakantiegangers komen. Het stikt er van de eettentjes en idem van de bootjes, jachten en ander drijvend materieel. En ook nu al lopen er aardig wat mensen rond. Helemaal aan de westkant van de haven heerst toch enige rust. Wij vinden er een genoeglijk restaurantje met een geheel eigen muziekrepertoire. Eindelijk eens geen muzak. Het **-hotel voldoet aan de verwachtingen en de kamer is lekker koel. Het enge minpunt(je) is een slecht (lees: niet) functionerend Wi-Fi netwerk. Dat het gratis is, verzoet het gemis niet. Daarom zal dit blog wat later het licht zien. Morgen door naar Jeanne’s nichten+ in Castello d’Empuries aan de Costa Brava (t.o. Rosas).

↧
Viewing all 230 articles
Browse latest View live
Search